Intels plannen voor de zakelijke processormarkt belicht

Intro

Afgelopen dinsdag hield Intel Vice President en General Manager Mike Fister een toespraak - knipogend 'state of the enterprise' gedoopt - te San Fransisco, meldde ondermeer e-Week. Daarin lichtte hij Intels roadmaps voor de zakelijke processormarkt (workstations en servers) toe volgens de laatste stand van zaken. Het afgelopen jaar laat zich niet typeren door slechts één opvallende vernieuwing, aldus Fister: "Intel boekte vooruitgang op meerdere fronten". Ook 2004 laat zich moeilijk onder één thema vangen; er staan meerdere nieuwigheden op stapel, zowel voor de Xeon- als de Itanium-processorfamilie.

De huidige roadmaps overziend zou de overstap naar het op 90nm gebaseerde productieprocédé een hoofdthema kunnen zijn voor 2004. Een ander punt is de introductie van power management-technieken voor de zakelijke processors, energieregulerende features die vergelijkbaar zijn met de SpeedStep-technologie die mobiele processors van Intel al langer bezitten. Iets dergelijks - maar dan anders - zie je ook terug bij AMD onder de noemer 'Cool'n'Quiet' (Athlon 64) en 'PowerNow!' (Mobile Athlon). Volgend jaar wordt het voor gebruikers mogelijk Intels power management features naar eigen voorkeuren in te stellen en op afstand te managen. Voor 2005 staan er bij Intel multi-core processors op het programma.

Itanium: Intels vlaggenschip vervolgt lange reis naar IA-64-wereld

Laten we maar meteen met Intels grootste zwaargewicht het huis binnenvallen. Marktonderzoekbureau IDC sprak onlangs de verwachting uit dat Intels vlaggenschip Itanium 2 het dit jaar lastig gaat kijgen door in zijn vaarwater opduikende ijsschotsen in de vorm van AMD Opterons. Intel verkocht naar schatting 100.000 Itanium-processors in 2003, tegenover miljoenen Xeons. Itanium 2 wordt voornamelijk verkocht in dure systemen met vier processors of meer. IDC schroefde de omzetprognoses voor 2007 van Itanium-systemen omlaag van 8,7 naar 7,5 miljard dollar. Dat is niet de eerste keer dat men bij IDC cijfers temperde voor het Itanium-platform. In 2000 verwachtte IDC 28 miljard dollar aan omzet voor het jaar 2004. In 2001 rekende men nog met 15 miljard dollar voor 2005, om het optimisme van dezelfde prognose later dat jaar nog eens te drukken naar 12,5 miljard omzet aan IA-64-systemen. Dat klinkt een beetje triest voor Intel, maar als je er als consultancy zo ver naast zit met je lange termijnprognoses, kun je je ook af gaan vragen of de jongens van IDC zich niet beter met vijfdaagse weersverwachtingen bezig kunnen houden...

Intel streeft desondanks nog steeds naar succes voor Itanium en lijkt niet van plan bij de pakken neer te gaan zitten. Diverse stappen worden gezet of overwogen om tot bredere acceptatie van het Itanium-platform te komen, met als doel deze de belangrijkste serverchip te maken in de tweede helft van dit decennium.

Prijsstelling hardware

Een aangrijpingspunt om de acceptatiedrempel voor Itanium-systemen te verlagen is de prijsstelling. Dergelijke systemen zijn niet goedkoop. Een dual-Itanium 'box' kost al gauw tienduizend dollar, een high-end Itanium 2-chip 'doet' meer dan vierduizend dollar. Volgens Fister wordt er op meerdere terreinen gewerkt om Itanium-systemen in 2007 hetzelfde prijskaartje te geven als vergelijkbare Xeon-systemen, die dan vervolgens langzamerhand kunnen worden uitgefaseerd. Er wordt gewerkt aan chipsets en andere onderdelen die zowel voor Xeon- als Itanium-systemen geschikt zijn waardoor de ontwikkelingskosten van hardwarefabrikanten worden verlaagd. Ondertussen zal HP dit jaar zijn MX2-module uitleveren, die twee Itanium 2-processors samenvoegt en een dual core processor benadert; dit om te kunnen concurreren met RISC-systemen van IBM en Sun.

Ook de prijzen van de Itanium-processors zelf worden aangepakt. Intel bewaart de Itanium-familie niet langer exclusief voor de dure high-end multiprocessor markt, maar duikt richting het middensegment. Vorig jaar al verscheen de relatief goedkope Deerfield, daarmee de Xeon en Opteron aankijkend. Ook later dit jaar zullen er Itaniums worden uitgebracht met een prijskaartje onder de duizend dollar. Huidige high-end Itanium 2 processors hebben 6MB aan cache, wat de hoge prijs deels verklaart. In 2005 verschijnt voor het topsegment de Montecito dual-core Itanium, met maar liefst 24MB aan cache, vervaardigd op een 90nm-procédé. Na 2005 zal deze worden opgevolgd door de Itanium 2 'Tukwila', voorheen 'Tanglewood' genoemd, een multi-core chip ontwikkeld door het voormalige Alpha team dat Intel overnam van Compaq. Ondanks een grote cache zal de core hiervan kleiner zijn dan van Xeon-processors, waardoor de prijs relatief laag kan blijven. De prestaties echter zouden zeven keer zo hoog zijn als die van de huidige Itanium Madison. Bij Gzeasy zijn roadmaps opgedoken die uit een Intel-presentatie afkomstig lijken, ondermeer over de Itanium-familie:

Software

Naast hardware wordt er ook hard gewerkt aan de softwarekant van het Itanium-platform. Ondertussen heeft Intel via Microsoft de IA-32 Execution Layer 4.3 driversoftware uitgebracht. Deze dreigde vorig jaar nog erg lang te worden uitgesteld door een vertraging van Microsofts Windows Server 2003 SP1 waarvan het onderdeel uit zou maken. Door IA-32 EL kan Itanium naast IA-64 software beter 32-bits huis-, tuin- en keukensoftware verwerken onder Windows, en wel op 50-70% van zijn native kloksnelheid. Daarmee wordt één van AMD Opterons troeven iets minder onbeantwoord, al is het geen wondermiddel. Later dit jaar zal er ook een versie voor Red Hat (Linux) verschijnen.

Behalve hardware en performance is de beschikbaarheid van IA-64-software ook van groot belang voor het succes van het Itanium-platform en Intel is er alles aan gelegen dat softwarebedrijven hun producten hiernaar porten. Na ondermeer Oracle en anderen al hiertoe te hebben overgehaald, probeert Intel nu ook grote organisaties de stap te laten maken. Hierdoor zal er steeds meer software beschikbaar moeten komen en ook de prijzen op dit front doen dalen. Later zal dan ook het midden- en kleinbedrijf belangstelling gaan krijgen, zo is de bedoeling, omdat IA-64 software beter zal presteren op Itanium-systemen, die tegen die tijd niet duurder zijn dan 32-bit Xeon-equivalenten.

Xeon-platform: Intels mainstream cruiseschepen

Ook voor het Xeon-platform heeft Intel de nodige plannen. Hierin kunnen we onderscheid maken tussen de Xeon MP voor systemen met vier en meer processors en de Xeon DP voor workstations en servers met maximaal twee CPU's. De Xeon MP Gallatin-processors zullen nog dit kwartaal een L3-cache krijgen van 4MB. De snelheid van de front side bus van de goedkopere Xeon DPs, die nu nog op 133MHz (effectief 533MHz) is afgeregeld, zal worden verhoogd: Nocona - de Prescott-variant voor Xeon die in het tweede kwartaal uitkomt - krijgt een FSB van 667MHz effectief. Later dit jaar zal Jayhawk - de op Tejas gebaseerde Xeon DP - met een FSB van 200MHz (800MHz effectief) verschijnen. Deze Xeons zullen dit jaar vergezeld worden door chipsets Lindenhurst en Turnwater. Deze platforms zullen ondersteuning bieden voor DDR2-geheugen, PCI Express, de reeds genoemde 800MHz FSB en dual Gigabit Ethernet controllers. Verder brengt IBM een eigen 4-way Xeon blade uit, naast de release van Intels nog dit kwartaal te verschijnen 4-way blade (McCarran). Aangezien Nocona de zakelijke tweelingbroer is van Prescott (Pentium 4), lijkt het logisch dat Nocona ook zal kunnen profiteren van de Prescott New instructions, oftewel SSE3. Een dergelijke overeenkomstigheid zal natuurlijk ook van toepassing zijn op Jayhawk en Tejas.

Voor 2005 staan voor het Xeon MP-segment Potomac en de dual core Tulsa op de planning, bijgestaan door Twin Castle chipsets. IBM kondigde onlangs al een 64-way server aan voor Potomac. In het Xeon DP-segment zal Jayhawk uiteindelijk worden opgevolgd door een nieuwe generatie, evenals na 2005 voor Tulsa dit het geval zal zijn volgens onderstaand schema dat Gzeasy publiceerde. Codenamen en details ontbreken nog.

Intel x86-64 voor Xeon: to be or not to be?

Het vaak besproken gerucht over de toevoeging van 64-bit-support aan de 32-bit-Xeon is hoogst onwaarschijnlijk, volgens Intels Lisa Graff, marketing directeur 'enterprise processors'. Zij sprak de opvatting van sommigen tegen dat 32-bit en 64-bit twee totaal verschillende marktsegmenten zouden zijn: "Dat is een misvatting. De processors onderscheiden zich door schaalbaarheid en andere eigenschappen; 32-bit en 64-bit support is er daar één van. Het toevoegen van 64-bit vergroot simpelweg de adresseringsruimte, maar prestaties zijn afhankelijk van het processorontwerp." Bedrijven zijn minder geïnteresseerd in 32- of 64-bit ondersteuning maar meer in prestaties en prijs, gecombineerd met betrouwbaarheid, beschikbaarheid en onderhoudsvriendelijkheid (reliability, availability en servicability - RAS).

Toch blijft het de vraag wat Intel gaat doen, nu AMD's Opteron goed ontvangen wordt. Analisten hebben uiteenlopende theorieën hierover. De één meent dat Intel nog dit jaar met een x86-64-bit processor zal (moeten) komen, zoals Whittington van ATR. Terwijl Nathan Brookwood van Insight 64 dit op zijn beurt betwijfelt: "Het is voor Intel niet gunstig om op korte termijn aan geruchten over een mogelijk alternatief (zoals een Intel x86-64) voeding te geven. Dit omdat Itanium eerst tot een sterk en succesvol product moet worden gevestigd binnen het hogere marktsegement. Dit wil men ondermeer bereiken door met regelmaat publiciteit te geven aan geleverde Itanium-systemen aan grote instellingen of bedrijven. De lange termijn doelstelling voor de Itanium prevaleert, waardoor een x86-64-oplossing van Intel alleen hierdoor al minstens zal moeten wachten tot 2005."

Ondertussen lijkt de Opteron goed te worden ontvangen in de markt en dreigt Xeons marktaandeel straks vanuit twee kanten te worden bedreigd. Van de ene kant doordat sommige klanten straks niet meer voor een Dell of HP Xeon-oplossing gaan maar voor Opteron-systemen van IBM of Sun, terwijl aan de bovenkant Intels Itanium niet voldoende momentum dreigt te maken. Vooralsnog blijft de vraag onbeantwoord hoelang Intel deze situatie laat voortbestaan voor het Xeon-platform.

Reacties (12)

[Verwijderd]

Naar mijn mening moet er 1 cpu uit de rangen van Intel verdwijnen. Namelijk de Xeon MP
De "gewone" Xeon moet een midrange cpu zijn terwijl de Itanium de hogere rangen bediend.
Het is zoals in de laatste regels wordt aangegeven. Een Xeon MP met 64-bit instructies komt te dicht bij de Itanium om deze kans op slagen te geven.

[Hielko]

Als een Xeon MP een te grote concurrent voor de Itanium is, dan is blijkbaar de Itanium niet goed genoeg en zou Intel er juist verstandig aan doen om deze te schrappen uit het assortiment in plaats van de Xeon MP. Tenminste; dat zou voor de consument de beste situatie zijn.

[Luxx]

Als een Xeon MP een te grote concurrent voor de Itanium is, dan is blijkbaar de Itanium niet goed genoeg

Met die instelling hadden we nu ook geen P4 gehad, Als de P4 de P3 niet makkelijk kan verslaan, dan is hij blijkbaar niet goeg genoeg.
Natuurlijk brengt IA-64 nog niet wat het moet brengen, maar een compleet nieuwe architectuur kan het heus niet zomaar opnemen tegen het meer dan 25 jaar oude x86. Alleen bij x86 worden de beperkingen een steeds groter probleem bij het ontwerpen van nieuwe processoren. Natuurlijk kunnen bedrijven als AMD en Intel nog wel een aantal jaren blijven ontwikkelen, en dat zal ook nog wel behoorlijke preformance winst opleveren, maar uiteindelijk moet je het oude een keer achter je kunnen laten. x86 kan je zien als een eerste versnelling, als je nu nog een beetje gas geeft blijft ie wel steeds sneller gaan, maar een nieuwe architactuur (intel hoopt op ia-64) zal uiteindelijk x86 wel voorbij streven.

[Hielko]

Toentertijd was Intel IMO ook te vroeg met de introductie van de P4, pas als de nieuwe techniek voordelen biedt boven de oude moet je het introduceren. Merk trouwens op dat ik hier niet zeg dat dit ook het geval is met IA64. Ik denk dat er zeker een beperkte doelgroep is die voordelen heeft bij het gebruiken van de Itanium.

[Femme]

Natuurlijk brengt IA-64 nog niet wat het moet brengen, maar een compleet nieuwe architectuur kan het heus niet zomaar opnemen tegen het meer dan 25 jaar oude x86.

Alpha was sneller vanaf dag één en heeft dat erg lang volgehouden (totdat Compaq en HP de zaak gingen verkloten). Als de Alpha 21464 werkelijkheid was geworden en zonder moedwillige mankering van de fabrikant op een modern procédé geproduceerd zou worden, dat was de Alpha zonder twijfel de snelste processor van dit moment geweest - veel sneller dan de Itanium 2.

Intel heeft gemeend zelfs iets te moeten bedenken. Tot dusver vind ik de prestaties tegenvallen. Floating point is erg goed maar van de integer performance mag je toch meer verwachten. Ten aanzien van schaalbaarheid is het platform ook niet erg indrukwekkend. Er zijn geen ingebouwde voorzieningen zoals de Opteron ze wel heeft met de geïntegreerde geheugencontroller en HyperTransport. SGI weet een hele goede performance scaling te bereiken maar dat doen ze duur bruut per twee processors een crossbar switch tussen de chipsets en aanhangende processors te zetten. Niet echt een goedkope oplossing.

x86 kan je zien als een eerste versnelling, als je nu nog een beetje gas geeft blijft ie wel steeds sneller gaan, maar een nieuwe architactuur (intel hoopt op ia-64) zal uiteindelijk x86 wel voorbij streven.

Zolang x86 op grotere schaal wordt geproduceerd heeft het reeële mogelijkheden om met IA-64 te concurreren. De instructieset van x86 processors is niet statisch, het kan in lengte van dagen gepatched worden. Daardoor zullen x86 processors de laatste ontwikkelingen blijven oppikken.

Vergeet ook niet dat de Itanium II voor een hogere markt wordt ontwikkeld dan bijvoorbeeld een Opteron. Als AMD 6MB cache en een 256-bits geheugeninterface op de Opteron gaat zetten worden de verhoudingen al weer anders. Dit is niet relevant zolang er geen vraag is naar dergelijke Opterons, maar het is wel iets waar rekening mee gehouden moet worden als Intel de Itanium in lagere marktsegmenten voor lagere prijzen wil gaan verkopen. Een Itanium 2 6M of een toekomstige Itanium 2 24M kan hoogstwaarschijnlijk niet in dezelfde 200-400 euro prijsklasse verkocht worden als de Pentium's en Athlon 64's met 1MB cache. Een goedkopere Itanium met 4MB of 1,5MB cache kan het momenteel echt niet trekken in vergelijking met een snelle Athlon 64 of een P4 3,2GHz. De 1,3GHz Itanium 3M is in SPECint2000 klok voor klok trager dan een 1,4GHz Opteron.

[Verwijderd]

ik dacht zelfs dat overall de Power4+ van IBM sneller is dan de Itanium2. En die POWER architectuur is nou ook niet gloedje nieuw.

Alpha was inderdaad steengoed maar dat moet je ook nog volhouden. Of ze nu sneller waren geweest dat alles wat er al in de markt is, is nog maar de vraag.

Door het grote volume aan x86 processoren wat verkocht wordt is er erg veel geld beschikbaar voor research in die sector. Intel kan natuurlijk wel al zn geld uit de P4 in de Itanium ontwikkeling pompen, maar dan nemen ze wel enorme risico's, AMD is immers qua performance altijd dichtbij... Performance is zo'n issue in de consumentenmarkt dat deze CPU's inmiddels vaak sneller zijn dan dure serveroplossingen van andere bedrijven die daarvan veel minder verkopen. De P4 trekt qua integer performance zelfs de Itanium2 eruit, en dat terwijl de tweede 10x zo duur is als de eerste.

[bolleh]

het itanium project opgeven is natuurlijk het domste wat ze kunnen doen

x86 loopt op zn laatste pootjes, veel resten van hele oude systemen zitten hier nog in en de performance winst die elke keer geboekt wordt is ook niet om over naar huis te schrijven. we moeten over een x aantal jaar gewoon over naar een nieuw systeem. intel heeft dat jaren geleden al voorzien en is begonnen aan IA64(met voornamelijk HP). de nieuwe IA64 processoren die in de toekomst verschijnen zullen steeds een grote performance boost krijgen en geleidelijk goedkoper worden. zoiets kost nou eenmaal geld en tijd maar het is gewoon onontkomelijk in de toekomst. dan zit ik liever met een jarenlang ontwikkeld process van intel dan een voortborduring op oudere systemen. dan kom je op een gegeven moment gewoon aan je plafond.

zelfde geld voor processoren hoe we ze bouwen, er zit een max aan hoe klein ze kunnen worden, daar moet je niet tegen die tijd over na gaan denken wat je dan gaat doen, nee daar moet je NU over na gaan denken zodat je tegen die tijd een systeem klaar hebt liggen waarmee je dan kan verdergaan

[Verwijderd]

Voor ons wel. Maar ze hebben zoveel geld in het Itanium fenomeen gepompt dat het niet voor de hand liggend is dat ze deze opgeven.

[Femme]

Het droppen van de Xeon MP zou gigantisch dom zijn. Intel dwingt daarmee zijn klanten om naar een alternatief te kijken voor hun huidige Xeon-servers. Dat alternatief is de Itanium 2 of de Opteron. Als de klanten beide gaan vergelijken zullen ze snel tot de conclusie komen dat de Opteron een erg aantrekkelijk optie is: net zo onbewezen als de Itanium 2, wel goede schaalbaarheid, volwaardige performance in 32-bits x86 software, 'gratis' 64-bit erbij en een aantrekkelijke prijs.

Intel moet gewoon doen wat de klant wil. Niets wijst erop dat de klanten van Intel de Xeon MP zat zijn en massaal willen overstappen op een ander platform (Itanium 2). Intel heeft de grootste moeite om klanten naar het Itanium-platform te krijgen dus laat Intel er eerst maar eens voor zorgen dat er een goede reden komt op naar de Itanic over te springen.

[FastBunny]

1 ding snap ik niet. In de tekst (pagina 3) wordt er gesproken over een 667MHz versie van de Xeon DP Nocona en in het plaatje van Intel hebben ze het alleen over een 800MHz versie van de Xeon DP

[Cookie]

De chipsets/platforms zijn in dat plaatje als 800MHz bestempeld, dat klopt. Die plaatjes zijn echter niet 100% zekere Intel-info, maar staan op Gzeasy. Intel zelf rept over een overgang dit jaar naar uiteindelijk 800MHz en het is niet helemaal duidelijk of dat voor de Nocona ook al meteen geldt, of dat er een tussenstap gemaakt wordt. Volgens oudere berichten over de roadmaps zou er ook een 667MHz FSB-verhaal komen, maar misschien slaan ze dat wel over.

[Verwijderd]

Van de ene kant doordat sommige klanten straks niet meer voor een Dell of HP Xeon-oplossing gaan maar voor Opteron-systemen van IBM of Sun

HP gaat ook Opteron based servers leveren.
Zie oa.: http://www.tweakers.net/nieuws/30745