Luidt ontdekking 'witte' led einde gloeilamp in?

Zoals wel vaker het geval is binnen de wetenschap, is enige tijd geleden bij toeval een interessante ontdekking gedaan. De Amerikaanse promovendus Michael Bowers heeft namelijk per ongeluk een methode ontwikkeld om leds de mogelijkheid te geven om een wit schijnsel te produceren, blijkt uit een recente publicatie. Dit is interessant omdat leds langer meegaan en minder stroom verbruiken dan een gewone gloeilamp. Ook zijn ze minder gevoelig voor schade en geven ze nauwelijks warmte af, waardoor ze efficiënter met energie overweg kunnen. De provisorische lamp die Bowers gemaakt heeft met zijn ontdekking geeft een wit-gelig licht af dat tweemaal zo helder is als dat van een normale lamp, en gaat ongeveer vijftig keer zo lang mee als een normale lamp van 60 watt.

De ontdekking van de witte led vond plaats toen Bowers bezig was om zogenaamde ‘quantum dots’ te maken. Dit zijn kristallen van slechts enkele nanometers groot die honderd tot duizend elektronen bevatten. De quantum dots van de Ph.D.-student lieten na bestraling met een laserstraal niet het verwachte blauwe licht zien, maar een witte gloed. Samen met een andere student kwam hij vervolgens op het idee om de quantum dots te gebruiken om een blauwe led-lamp te coaten. Deze gaf vervolgens het wit-gele licht. Als de technologie daadwerkelijk in productie genomen kan worden, dan zal dit - naast een enorme besparing op energiekosten voor verlichting - nieuwe toepassingen van verlichting als gevolg hebben. Het quantum dot-mengsel kan namelijk op elk oppervlak geplaatst worden, waardoor de traditionele vormbeperking van de gloeilamp verleden tijd zou zijn.

Quantum dots in glazen buis geven wit licht na stimulatie met ultraviolette straling

Reacties (177)

[scroipt]

Niet helemaal zoals chaoot net zei

Het gaat dus niet om de LED technologie zelf maar om het toepassen van Quantum Dots als LED materiaal om het witte licht te maken.

Maar die zit wel dicht in de buurt.

Er zijn in principe twee soorten lampen.

1. Een zwarte straler (wikipedia). Dit is een materiaal dat een continu spectrum uitzendt afhankelijk van zijn temperatuur, zo werken gloeilampen en halogeenlampen (en de zon). Het nadeel is dat om de gewenste kleur (van de zon) te emuleren zal dus ook deze zwarte straler even heet moeten zijn, met het bijkomende nadeel dat wolfraam (als hoogstkokende element) bij zo'n 2900 K verdampt. Dit is dan ook ongeveer de temperatuur van een gloeilamp. Bij een halogeenlamp is deze temperatuur iets hoger omdat bij deze het wolfraam dat verdampt d.m.v. een halogeencyclus weer afgezet wordt op de gloeidraad, daarom kan deze het zich permitteren om bij ca. 3200 K te werken (en daarom mag je deze dus ook niet met je vette vingers vastpakken, omdat dan het vet zorgt voor een inhomogene temperatuursverdeling van het glas, deze inhomogeen uitzet en barst).
Bij te lage temperaturen is het meeste van de uitgezonden straling infrarood of langer van golflengte.

2. Een CCFL (wikipedia) (TL/spaarlamp) of LED (wikipedia) lamp zendt discrete (niet per se een, maar i.i.g. geen continu spectrum) golflengte(n) uit. Bij een TL-buis gaat dit bijv. door een Hg-ontlading die voornamelijk licht oplevert van 254 nm. bij witte leds ~400 nm. Dit licht wordt vervolgens met beulp van fosforen omgezet in licht van langere golflengten. Hierbij gaat (uiteraard) energie verloren. Dit is gemakkelijk uit te rekenen, middelbare school natuurkunde.

E_foton = h v = h c lambda^-1

waar h de constante van Planck, v de frequentie en c en lambda respectievelijk de snelheid en golflengte van het licht. Er kan dus vrij veel energie verloren gaan bij het omzetten van licht. Omdat (in principe) elk hoog-energetisch foton omgezet wordt in een lager energetisch foton.

Niet alleen dat maar ook de efficiency van de fosfor speelt mee. Het is idd zo dat een conventionele witte led hetzelfde spectrum uitzendt, maar zoals in het artikel in JACS staat, vertonen meeste conventionele fosforen een grote hoeveelheid zelf-absorbtie, dus het licht dat al omgezet is, wordt door de volgende laag fosfor wederom geabsorbeerd. In dit geval hebben de "quantum dots" vanwege hun grootte (het gaat om deeltjes die een diameter in de orde van 15 angstrom (10^-10 m) hebben) en groeimethode een grote "Stokes Shift" (wikipedia) waardoor de zelf-absorbtie klein is. Ook gaat het hier om een soort deeltje die over het gehele gewenste spectrum uitzendt, zoals te zien is in het addendum bij het artikel, en niet om een combinatie van fosforen waarbij energie vaker overgedragen zal moeten worden (met alle verliezen van dien).

De ontdekking is dus niet de witte led maar de hoge kwaliteit fosfor.

edit[0]: markup error
edit[1]: typo
edit[2]: typo

[Anoniem: 84159]

ok, dus het gebruik is goedkoop, maar wat kost het maken van zo'n lamp? en hebben we hier straks speciale lampen met apparte fittingen nodig? Of ben ik nou gewoon te practisch aan het denken

[Anoniem: 92540]

50 Keer zo lang meegaand in onderhoud. Dus als het maken minder dan 50 keer de kosten van een gloeilamp kost ben je er. Dat moet toch kunnen ?!

Daarnaast is de lichtopbrengst 2 keer zo groot, dus je kan de energiekosten voor verlichting omlaag halen. En het zou een geduchte concurrend van de halogeenlamp en tl-buis kunnen zijn.

[Anoniem: 97797]

50 Keer ? WOW !

Dan heb je van die lampen die normaal 2 jaar mee gaan. zouden deze tot 100 jaar meegaan.

Daar gaat de licht industrie.

[Floor]

@Rrrobert en mockingbird.
Nou over die eeuwig werkende lamp, daar kan ik wel wat meer over vertellen. De moeder van een vriend van me, (spreek liever over broer, samen opgegroeid), heeft toen ze Philips Weert verliet (waar ze lampen fabriceren) in pakweg 1975/1976 (was net voor de geboorte van haar zoon),als afscheidscadeau een lamp gekregen die in het veld getest moest worden. Deze gloeilamp heeft een gloeidraad gemaakt van "goud". Deze lamp brand elke avond en is nog nooit!! vervangen. Heel toevallig hebben we het vorige week over deze wonderbaarlijke lamp gehad (het armatuur begon toch echt uit de mode te raken ).

Voor mij is het igg geen sterk verhaal.

[RRRobert]

Een van de grootste mythes uit de industrie is dat Philips naar het schijnt ooit eens de R&D afdeling heeft aangezet tot het maken van een gloeilamp die langer mee zou gaan dan de huidige versies met wolfraam-gloeidraad. Die kwam er: een lamp met een geschatte levensduur van ca 60 jaar, bijna een mensenleven dus. Ze hebben dit ontwerp toen naar verluidt maar schielijk in een kast gestopt, want als deze op de markt zou worden gebracht zou dat op termijn hun omzet van 'oude' lampen om zeep helpen.

Zo'n led-lampje zou dit evengoed wel eens kunnen bewerkstelligen, mits die niet zo veel duurder worden dan de huidige gloeilampen. Zie bijv. de spaarlampen; die hebben de traditionele gloeilamp nooit kunnen verdrijven, simpelweg omdat de kostprijs vele malen hoger is, ondanks dat deze op langere termijn voordeliger zouden zijn.

[onigiri]

Dan heb je van die lampen die normaal 2 jaar mee gaan. zouden deze tot 100 jaar meegaan.

Er is al een lamp die meer dan 100 jaar brandt en het nog steeds doet, dus als deze dingen 50x zo lang mee gaan...

Voor de lamp die het al sind 8 juni 1901 doet, zie http://www.centennialbulb.org/.

[Anoniem: 63813]

Het wordt dus hoog tijd dat phillips zijn "legendarische" eeuwig werkende gloeilamp uit de geheime kluis tovert

[Anoniem: 123970]

Gheh,

zet je lamp op 140 volt, en hij gaat al niet meer kapot hoor

OT: Lijkt me een mooie techniek, maar of het voor de fabrikanten rendabel is lijkt me sterk. Als je lamp 50 keer langer meegaat, koop je er ook veel minder natuurlijk. Als de prijzen dan enigzins gelijk blijven, of iig minder dan 50x zo veel gaan de producenten er alleen op verliezen.

[Anoniem: 156294]

dit is niet waar. Op een gegeven moment verslijt de draad gewoon. Of je moet een dikkere draad gebruiken wat dus meer stroom kost. kwestie van afwegen

[mae-t.net]

@RRRobert:

Jouw 'mythe' heb ik al diverse malen in eerdere discussies ontkracht. Samengevat: Deze lamp bestaat gewoon, en is zelfs leverbaar. Het probleem is dat de lamp duurder is, een lagere lichttemperatuur heeft en een slechter rendement. De truuk is om een wat verstevigde gloeidraad te nemen met een extra steuntje eronder, en deze vervolgens te dimensioneren op bijvoorbeeld 300V. Laat je deze op 230V branden dan heeft hij practisch het eeuwige leven. Varianten hiervan met een kortere levensduur (want ze moeten ook nog licht geven) vind je onder andere in verkeerslichten. Ook zijn er in Amerika naar verluid gevallen bekend van lampen in oude gebouwen op ontoegankelijke plaatsen die al 80 jaar branden. Waarschijnlijk heeft men hier ooit een keer 220V lampen in gedraaid zodat er niet naar omgekeken hoefde te worden. De functie tussen spanning en levensduur is trouwens iets van een 13e macht, dus zo vreemd is het allemaal niet...

[TrailBlazer]

kunnen ze gelijk die belachelijk compressie theorie uit de kluis halen

[erikdeperik]

als ze alle zuurstof uit het bolletje halen ,gaat ie (theoretis)euwig mee,en heeft philips geen omzet meer.
in mij kleine woning koop ik toch wel zo'n 5 tot 10 lampen per jaar

[TeXiCiTy]

Laat me raden? "De broncode" gelezen? Hopen dat de maker/bedrijf van deze ledlamp niet "opeens" een hartaanval krijgt.

Maar waren die LEDs er dan nog niet? Ken wel verschillende ledzaklampen die dan blijkbaar geel zijn?

Oeps was als reactie op Trailblazer

[Geronimous]

maar even ter correctie... die compressie komt niet van Philips he... als bedrijf had het er eigenlijk nog weinig mee te maken.

[SPee]

Was het niet dat ze aan het eind van de productielijn de lampen ook nog gingen "testen". Ze joegen hier dan een heel hoog vermogen/wattage doorheen dat de lamp beschadigd raakte en dus niet een zeer lange tijd aan kon staan. Dit om de verkoop van lampen te bevorderen.

Er zijn zelfs lampen te koop met een brandduur van 80! jaar. Kosten wel een vermogen, maar maakt duidelijk dat dit niet echt een issue is.

[Anoniem: 82384]

[offtopic]
[quote]
Was het niet dat ze aan het eind van de productielijn de lampen ook nog gingen "testen".
[/quote]

Dit gebeurt vaker. Er is namelijk een foutmechanisme dat zorgt dat in het begin veel producten uitvallen, en dan weer aan het einde van de (verwachte) levensduur. Het zogenaamde 'burn-in' testen zorgt ervoor dat de uitval die in het begin ontstaat al in de fabriek opgevangen wordt, waardoor de consument dus een beter product krijgt!

[Anoniem: 42145]

Zie bijv. de spaarlampen; die hebben de traditionele gloeilamp nooit kunnen verdrijven,

Op sommige gebieden zeker wel hoor. Hier in de huiskamer zie je ze nog niet overweldigend veel, vooral omdat de mensen er gewoon niet echt bij nadenken. Kom je in de wat minder rijke landen, waar energie nog echt significant op het budget drukt, dan zie je bijna alleen spaarlampen (ondanks de duurdere aanschaf dus).

Ik denk dat hotels en winkels en andere grootvebruikers ook al voornamelijk spaarlampen gebruiken.

[mae-t.net]

@Bobevers:

Zo'n LED heeft helaas niet de fameuze 13e machtsfunctie tussen spanning en levensduur, dus gaat precies evenlang mee als die gloeilamp

[pbb]

Als ze in elke gewenste vorm gemaakt kunnen worden, dan zullen ze zeker ook passen voor de huidige fittingen gemaakt kunnen worden. Gebreurt ook met de spaarlampen.
En de productieprijs? Die gaat alleen maar omlaag, en flink snel ook als er eenmaal van een product gebruikgemaakt wordt.
Ik zie hier wel een heel interessante ontwikkeling! Vooral ter vervanging van die kleine plafondspotjes die zo enorm veel warmte produceren...

[Rey Nemaattori]

De vraag is of 1 LED gloeilamp, minder energie kost om te maken, dan een gewone, en zo nee hoeveel meer? Als dat meer is dan wat je met zo'n lamp bespaard verlaag je alleen mensen hun energie rekening, niet het energie probleem in de wereld

[NBK]

Gezien het smelten van glas nog altijd verschrikkelijk veel energie kost denk ik dat deze vinding echt een besparing in het energie verbruik op zal leveren.

[Gepetto]

Ik kan me wel voorstellen dat lampenfabrikanten hier niet blij mee zullen zijn. Stel dat een gloeilamp nu 1 jaar meegaat (waarschijnlijk langer) dan gaat zo'n let dus 50 jaar mee. Dat betekent dat ze er per lamp aan iemand maar 1, hooguit 2 in zijn leven verkopen. Dan kunnen ze dus na een jaar hun fabrieken wel sluiten want dan heeft iedereen een aantal van die dingen in huis en moeten ze tot 2050 wachten tot iemand er weer eentje komt halen.

Ik neem dan ook aan dat als deze dingen echt in productie worden genomen, dat ze na een paar jaar nog maar op hele kleine schaal gemaakt zullen worden en dat door de geringe productie de prijs ook behoorlijk hoog zal komen te liggen.

[K.C.]

Net als alles zal het in het begin duur(der) zijn en als de massaproductie op gang komt zal het uiteindelijk goedkoper zijn. Maar ik schat nog een jaar of 10 geduld voor je dit voor een paar centen bij de grootgrutter kunt kopen.

Kijk eens naar halogeen of computergeheugen, iets wat iedereen hier kent, ik heb ooit nog een vermogen betaald om mijn geheugen van 2 naar 4 mb op te pompen, blij dat ik was

[TDeK]

Dit verhaal gaat niet helemaal op. Ik heb op dit moment ook al spaarlampen die ik thuis gebruik, welke een levensduur hebben van 15.000 uur (ipv 1000 uur met een gloeilamp). Daardoor hoef ik ook ongeveer 12 jaar lang geen nieuwe lampen meer te kopen. En tóch worden ze gemaakt. Kijk, de mensen WILLEN overstappen op deze lampen waardoor de fabrikanten er toch geld aan kunnen verdienen. Enig idee hoeveel lampen er vervangen moeten worden (oude -> nieuwe)? Ik snap best dat fabrikanten die markt maar al te graag willen voorzien.

[bamboe]

Dat zal wel wat sneller gaan gezien hier een enorme
vraag naar is wanneer het op de markt komt, dus ze zullen
echt wel haast achter de ontwikkeling zetten.

[Franckey]

Dan gaat zo'n lamp dus net zo lang (of langer) mee als het armatuur. Dat betekent dat lapen eenvoudiger en goedkoper gemaakt kunnen worden, er is geen fitting meer nodig. Ook neemt de LED lamp minder ruimte in beslag, dus zijn er weer nieuwe mogelijkheden voor het ontwerp van de lamp/armatuuur.

[Anoniem: 64607]

Wat dacht je van het persen van plastic ??

[Ras]

@ K.C.

Het gaat beslist geen 10 jaar duren voordat dit er is. De LED is nu al volop in ontwikkeling en er bestaat al LED-licht voor in de huiskamer. 't is gewoon een kwestie van de huidige LEDs vervangen door die welke in dit artikel is beschreven.

Natuurlijk zullen ze er nog wat verder mee experimenteren, maar ik denk eerder aan een periode van 4 jaar dat dit product nodig heeft om de prijs van een gloeilamp te evenaren.

[flossed]

Als dat meer is dan wat je met zo'n lamp bespaard verlaag je alleen mensen hun energie rekening, niet het energie probleem in de wereld

Waar ligt het economisch rendement voor een fabrikant om een lamp te maken dat meer energie kost tijdens productie dat hij ooit bespaard voor het gebruiken? Het lijkt me sterk dat een fabrikant uit eigen zak de energie kosten betaald voor het produceren zonder dat hij dat terug kan krijgen van een klant. En een klant zak ook een rekensommetje maken, hoeveel gaat deze grap mij kosten?

Dus al met al denk ik dat jouw scenario wel meevalt.

[kikibu]

Gezien het smelten van glas nog altijd verschrikkelijk veel energie kost denk ik dat deze vinding echt een besparing in het energie verbruik op zal leveren.

Dit is ongeveer hetzelfde als met zonnepanelen, de zogenaamde energy payback time is hier van belang. Brengen de zonnepanelen wel genoeg energie op om 'hunzelf' weer opnieuw te produceren. Dit blijkt 3-5 jaar te zijn.

[Anoniem: 134968]

Een led is toch van plastic? en voor plastic word een hele rits olie gebruikt. aangezien die ook al lekker aan het opraken is zal het de energie kosten niet verlagen, eerder gelijkhouden met wat het vandaag is.

[raptorix]

Er zijn ook alternatieve vormen van olie zoals bijvoorbeeld koolzaadolie, weet niet of dit ook in chemische processen gebruikt kan worden, maar het zal me niet verbazen als dit met wat getweak mogelijk is

[InjecTioN]

ik denk dat dit weer zo'n uitvinding is waar je naar mate van tijd niets meer over hoort... net als al die andere dingen... het is gewoon een feit dat de industrie van NUON en al die andere bedrijven allemaal een stuk minder winst zullen maken... hoewel ze er weer wel winst op zouden kunnen maken als zij de lampen gaan verkopen...

[Anoniem: 101094]

Zeer interessante ontwikkeling... hoe je bij toeval ineens schatrijk kunt worden.

Ik ben benieuwd wat bedrijven als Philips met deze uitvinding gaan doen. Voor Philips is de lamp nog steeds een zeer belangrijke bron van inkomsten.

[Anoniem: 22317]

Philips Lighting zit onder andere in Lumileds. Dus ze zijn er natuurlijk mee bezig.

[carlo]

Half augustus heeft Philips hun partner Agilent voor US$950 miljoen uitgekocht en bezit nu 96,5% van de aandelen LumiLeds. Philips heeft LEDs duidelijk hoog op de agenda staan.

[n4m3l355]

studenten Ph.D... die houden er niets aan over maar de universiteit dus.
verder klinkt dit leuk maar de LED lights die je heden ten dagen kunt kopen zijn alles behalve goedkoop en geven ook bij lange na niet genoeg. ook de zogenaamde Philips Lightning Lumileds zijn meer esthetisch iets waard dan daadwerklijk verlichting. ik zit alleen nog te wachten hoe die straat verlichting er van een tijdje terug eruit ziet en hoeveel licht die dingen geven. maar tot op heden is LED verlichting toch nog steeds niet genoeg verlichting tegen een te hoge prijs.

[Anoniem: 87832]

LED verlichting is momenteel inderdaad nog relatief duur t.o.v. normale verlichting.

Bij straatverlichting is het duurste onderdeel echter niet de lamp, maar het vervangen ervan.

De benodigde hoogwerkers en de mensen die de lampen vervangen zijn vele malen duurder dan de lampen of LED's.

En aangezien LED's ca. 2x langer meegaan dan lampen in straatverlichting en je dus maar de helft hoeft te betalen aan onderhoud, zijn ze uiteindelijk véél goedkoper.

[Anoniem: 101094]

Onzin, in heel veel straatverlichitng wordt tegenwoording leds toegepast

[J.J.J. Bokma]

Zoals? (Tenzij je waarschuwingslichten bedoelt)

De huidige led verlichting geeft bij lang branden een stuk minder licht.

[RaJitsu]

studenten Ph.D... die houden er niets aan over maar de universiteit dus.

Ik weet niet precies hoe het in de V.S. geregeld is, maar aangezien veel zaken geinternationaliseerd worden, ga ik ervan uit dat er niet al te veel verschil tussen zit.
Als promovendus aan een universiteit, krijg je gewoon een salaris, meestal volgens het CAO dat van toepassing is (in Nederland kennen we een CAO van universiteiten). Het is overigens geen recht, maar als ik de strekking van het onderzoek zo bekijk, lijkt het me dat daar hier wel sprake van is. Afhankelijk van de faculteit, het belang van het onderzoek en de mogelijkheden die er zijn, kan dit salaris bepaald worden. De uitkomsten van het onderzoek zijn in negen van de tien gevallen, intellectueel eigendom van de universiteit (waarom anders zouden zij je immers financieren?), tenzij anders geregeld (vaak als er dus belangen zijn voor meerdere partijen).
Even ervan uitgaande dat het verhaal van 'Beelzebubu' klopt, betreft dat dus zo'n aparte (≠ uitzonderlijk) regeling.

Dan on-topic, is dit natuurlijk wel een mooie doorbraak. Of het daadwerkelijk de gleoilamp zal vevangen, betwijfel ik. De gloeilamp is immers al tijden onder ons, ondanks zijn nadelen (niet bepaald rendabel mbt warmte/licht) een bewezen produkt. Waarom dus vervangen? Ik zie ze iig niet zo snel verdwijnen. Ook tegenwordig met de spaarlamp in de schappen, blijft de gloeilamp overeind staan.
Ook zal, zoals reeds opgemerkt, het kostenplaatje een rol spelen. Wat moet zo'n geval en al haar varianten kosten om te fabriceren en dus te (ver-)kopen? En in hoeverre is het überhaupt haalbaar om er een commercieel verkoopbaar product van te maken dat de concurrentie aankan met de gloeilamp (en dat de consument dat ook als zodanig ziet)? Dit laatste zal best, Immers worden LEDS ook al toegepast in autoverlichting. Maar wanneer mensen daadwerkelijk de keuz hebben, gaan ze dan steevast LED-lampen kopen?

[Anoniem: 27915]

studenten Ph.D... die houden er niets aan over maar de universiteit dus.

In Nederland misschien... In Amerika krijgt de ontdekker (wat op papier waarschijnlijk zijn PI, dus hoofd van zijn afdeling, is) 1/3e van de inkomsten over het patent, de universiteit krijgt het andere 2/3e. En als de inkomsten echt zo groot zijn, zal de student zelf ook een percentage krijgen. .

[Anoniem: 37691]

Kijk en dit is dan wel weer een pluspunt van patenten! Als ze dit pattenteren en het gaat goed gebruikt worden dan zijn ze binnen

[GambitRS]

Tenzij een bedrijf als Philips het patent erop verkrijgt en vervolgens beslist om er helemaal niks mee te gaan doen omdat het anders zichzelf in de vingers snijdt. Of ze vragen zulke belachelijk hoge licentiegelden dat een normale gloeilamp goedkoper blijft. Dan kan je dus eerst tig jaren wachten voordat het patent verjaard en wie zit er dan nog om te springen?

[Pietervs]

Kijk en dit is dan wel weer een pluspunt van patenten! Als ze dit pattenteren en het gaat goed gebruikt worden dan zijn ze binnen
Waarmee ook het nadeel van patenten is aangetoond, want als het in het publieke domein beschikbaar komt zal het sneller ontwikkeld worden en de producten (vanwege allerlei licenties) goedkoper... (software, iemand? )

[Jimbolino]

ja en komen er 100 verschillende versies die allemaal een eigen soort fitting, eigen voltage en eigen verkooppunt hebben...

[blouweKip]

ja en komen er 100 verschillende versies die allemaal een eigen soort fitting, eigen voltage en eigen verkooppunt hebben

juist niet, in het publieke domein zie je juist meer standaardisatie dan bij commerciele producten

[Anoniem: 94246]

kijk, ik ben echt wel een voorstander van public domain, maar als ik iets echt zou uitvinden, net als deze gasten zou ik het toch ook liever waterdicht patenteren dan eventjes aan iedereen meegeven. Waarom ben je anders bezig met onderzoek?? Elke onderzoeker hoopt toch ergens stiekem om iets belangrijks uit te vinden en er dan rijk van te worden... als je er zo aan denk hoopt iedereen dat wel, maar zijn onderzoekers er wel echt mee bezig...

waar denk ik dan fout?

[Anoniem: 57363]

Een eigenschap van patenten is dat een patent alleen kan worden aangevraagd als deze niet in de publiciteit is geweest Wel, nu ... ehhhmmm. het is al gepuliceerd,

[bootchee]

Duurt natuurlijk weer jaren voordat we led-lampies bij de supermarkt in de schappen zien. Toch zal dit wel erg veel energie wereldwijd kunnen besparen, als het echt zoveel efficienter en zuiniger is dan 'normale' gloeilamp.
Over 10 jaar is een 'ouderwetse' gloeilamp dan weer ontzettend retro

[Maasluip]

Bij Conrad.nl kun je nu al 230V LED lampen met gewone schroeffitting kopen (bijvoorbeeld art. nr. 570728), dus het zal geen 10 jaar duren voordat dat in de winkel komt.

Verder zie ik voor huis-tuin-en-keuken gebruik nog geen voordelen boven spaarlampen, die tot 5 keer meer licht geven (en niet "slechts" 2 keer).

@Pietervs hierboven: de helft is bij mij nog gloeilamp, simpelweg omdat ik een niet kapotte gloeilamp niet ga vervangen.

[Ploink]

@Pietervs hierboven: de helft is bij mij nog gloeilamp, simpelweg omdat ik een niet kapotte gloeilamp niet ga vervangen.

Een 60W gloeilamp die altijd aanstaat kost je 0.06kW*24h*365d*0.20ct=105 euro.. goh wat zonde om die 1euro investering in een gloeilamp weg te doen..

[Pietervs]

Over 10 jaar is een 'ouderwetse' gloeilamp dan weer ontzettend retro
Dat werd al geroepen bij de introductie van de spaarlamp: nu zou de gloeilamp eindelijk overbodig worden en kan men de goedkopere, betere, en langer-levende spaarlampen gaan gebruiken.
Moet je voor de grap eens tellen hoeveel gewone gloeilampen je nog in je huis hebt...

[BoekaBart]

0. Wel 2 halogeenlampen, niet echt een 'gewone' gloeilamp maar toch. 1tje op het buro, 1tje in de woonkamer (hoewel ik hem niet gebruik, heb ook alternatieven van spaarlamp gemaakt, alleen m'n vriendin doet m aan. 'gezelliger').

edit: ik heb wel een P4 3.2 trouwens, telt dat ook als gloeilamp?

[Ramzzz]

Veel, om precies te zijn. Als je de 'sfeer', 'romantiek'en 'warmte' in je huis om zeep wilt helpen, neem dan vooral geen gloeilampen. Wel eens zo'n aggenebbisch spaarlampen-interieur langer dan een uur overleefd? Ik trek dat gewoon niet. Evenals pure TL-ellende. Na een dag op het werk (TL-'kleurecht' daglicht) ben ik blij weer mijn eigen huis en verlichting te zijn.

Voorbeeld: bij mij thuis is het waar veel licht nodig is halogeen, en voor sfeer en basisverlichting gloeilampen. Sfeerverlichting is nog altijd niet te vervangen door spaarlampen. Als LED's daarvoor bruikbaar worden zijn de dagen van de gloeilamp inderdaad geteld.

[Femme]

Het is echt niet moeilijk om "gezellig" licht te creeëren met behulp van spaarlampen. Spaarlamp achter een cremekleurig lampenkapje en voila je hebt warm licht. Idem dito voor licht dat eerst melkglas of wit kunststof moet passeren. Het gebruik van de juiste lampen helpt ook veel. Philips Softone lampen produceren een stuk plezieriger licht dan el cheapo spaarlampen.

[Parlor_Inventor]

Duurt natuurlijk weer jaren voordat we led-lampies bij de supermarkt in de schappen zien

Ik denk het niet. En waarom? Omdat LED's een levensduur hebben die 100 keer hoger ligt dan die van gloeilampen (100.000 uur, 11.5 jaar non-stop, dus >30 jaar bij normaal gebruik), en daarnaast sowieso veel betrouwbaarder zijn. Het armatuur en de lamp zullen dus onlosmakelijk geïntegreerd worden omdat de lamp een langere levensduur heeft dan het armatuur, omdat laatstgenoemde aan mode onderhevig is en sowieso niet snel 30 jaar lang meegaat.

Dit opent natuurlijk perspectieven voor ontwerpers van lamparmaturen, omdat er geen maatregelen getroffen hoeven te worden om de lamp vervangbaar te maken, en omdat er veel minder rekening gehouden hoeft te worden met warmteontwikkeling.

Ofwel, de vervangbare lamp wordt hiermee waarschijnlijk verleden tijd.

[Guru Evi]

Je vergeet wel dat om een deftig witte LED te krijgen dat genoeg "verlichting" biedt de meeste (huidige) leds een overspanning krijgen alsook dat er velen naast elkaar staan en er een goede koeling moeten krijgen. Daardoor wordt de levensduur enorm verkort. Ook zullen (net als bij TL-buizen en armaturen) de levensduur kunstmatig beperkt en het stroomverbruik kunstmatig vergroot worden om de fabrieken en energieproducenten toch een verkoopvoordeel te geven. Probeer maar eens te spelen met de spoel/condensator groottes in een TL-armatuur. Je kunt het verbruik 10-50 keer kleiner maken (een test in school gedaan) terwijl het niet zichtbaar wordt. Het probleem is dat de brandverzekering dat niet dekt en dat je een beetje moet kunnen rekenen.

Een "Spaarlamp" is ook niet meer dan een TL-buis met een spoel en condensator in (doe maar eentje open).

[Anoniem: 93545]

Je vergeet wel dat om een deftig witte LED te krijgen dat genoeg "verlichting" biedt de meeste (huidige) leds een overspanning krijgen alsook dat er velen naast elkaar staan en er een goede koeling moeten krijgen.

Goede koeling? voordat je hetzelfde vermogen hebt als een gloeilamp moet je wel met heel veel LEDs aankomen, heb ze hier ook gehad en die dingen worden absoluut niet warm (wel gesneuveld na enkele weken/maanden maar misschien is het niet zo fijn voor die dingen om ze samen met veel zwaardere halogeen spots op dezelfde dimmer te zetten, als je het licht uit deed bleven de LEDs licht geven )

[Playmaster]

Dit zou dus betekenen dat wanneer je uitgaat van een slechte kwaliteit lamp, of wanneer de lamp een fabrieksfout heeft. Dat ik thuis fijn een nieuwe lamp kan gaan monteren. Dan is een nieuw lampje erin draaien toch iets minder werk. Hiernaast kan ik genoeg mensen die lampen hebben die ouder zijn dan 30 jaar.

Ik zie hierom op korte termijn ook geen toekomst in het vervangen van de huidige lamp door een wegwerplamp.

Dit wil natuurlijk niet zeggen dat er geen ontelbaar veel toepassingen zijn voor de LED lamp.

[Anoniem: 93532]

Wacht even,

Het gaat dus niet om de LED technologie zelf maar om het toepassen van Quantum Dots als LED materiaal om het witte licht te maken.

[Rey Nemaattori]

Tis idd een UV ledje met die dots..lijtk een beetje op een TL-buis...

[Anoniem: 130582]

klopt, vandaar dat "witte" in de kop tussen aanhalingstekens (of eigenlijk: apostroffen (sp?)) is gezet.

[Rone]

Ook zijn ze minder gevoelig voor schade en geven ze nauwelijks warmte af, waardoor ze efficiënter met energie overweg gaan.

Het is precies andersom. De lichtbronnen gaan efficiënter om met energie en worden als gevolg dáárvan minder warm

Verder natuurlijk een interessante ontwikkeling, al was ik van mening dat LED's al veelvuldig toegepast werden. Waarschijnlijk heb ik nooit stilgestaan bij het feit dat wit licht tot dusver niet te produceren was.

[foppe-jan]

Dit is interessant omdat leds langer meegaan en minder stroom verbruiken dan een gewone gloeilamp. Ook zijn ze minder gevoelig voor schade en geven ze nauwelijks warmte af, waardoor ze efficiënter met energie overweg kunnen

waarom moet 2x hetzelfde worden gezegd?
wat er nu staat: omdat ze minder stroom verbruiken {bij eenzelfde lichtintensiteit} worden ze minder warm, waardoor ze langer meegaan. (ook kunnen ze beter tegen vallen e.d.), en geven ze nauwelijks warmte af (doh, ze worden minder warm/produceren minder restwarmte/zetten energie efficiënter om in licht), waardoor ze bij de zelfde lichtintensiteit minder stroom verbruiken.

beetje dubbelop, niet?

voor de rest leuk nieuws natuurlijk, maar idd, de spaarlamp blijft (voor sfeerverlichting) vaak niets.. terwijl ook die minder energie per lichteenheid verbruikt.. dus of het aanslaat zullen we nog wel zien

beetje

[Anoniem: 130582]

lol, dit is wel grappig, plus erg nuttig. Zelf heb ik ook met quantum dots gewerkt in fluorescentie- en eletronenmicroscopie. Ze zijn namelijk geschikt voor beiden vanwege hun fluorescente eigenschappen en hoge elektronendichtheid. Het grappige is, je komt die dingen tegenwoordig overal tegen. Zeker een zeer aardige uitvinding.
Het is inderdaad erg apart dat bij aanstraling met blauw licht er wit licht instaan in plaats van monochroom groen licht, wat binnen de verwachting zou liggen.

[Anoniem: 26447]

Al meer dan 100 jaar brand hij nu en hij lijkt het nog lang niet op te willen geven. Het brandweerstation laat de 4-watt gloeilamp dag en nacht branden. De lamp brandt al sinds 1901 en in honderd jaar tijd is hij 2 keer van plek veranderd.

Dit is natuurlijk de meest zuinige gloeilamp allertijden, misschien toch maar weer terug naar de kooldraad

[Lamer_Deluxe]

Huidige witte leds zijn gewoon blauwe leds met geel fosfor in de reflector. Daarom geven vrij koud licht met een beetje geel-blauw verloop erin.

Een nadeel met leds is dat er altijd een kom-vormige (parabolische?) reflector in zit die een begrensde lichtbundel genereerd (als een spotlight).

Hoe begrensder de bundel, hoe hoger de lichtopbrengst. Gloeilampen geven meer diffuus licht, wat voor verlichting thuis wat prettiger is. Je kunt leds wel mat maken, maar dan is de lichtopbrengst ook weer minder.

Waarschijnlijk maakt deze quantum dots coating meer diffuus licht mogelijk, wat voor een gloeilamp vervanging interessant is.

Overigens vond ik toen ik ongeveer tien jaar oud was een gloeilamp in een afvalcontainer. Die heb ik 18 jaar lang op mijn slaapkamer gebruikt, hij sneuvelde helaas tijdens een verhuizing.

Hij was van Philips en er stond 'traffic light' op, oftewel een gloeilamp van een verkeerslicht, zag er verder precies hetzelfde uit als een normale gloeilamp, maar ging dus vele malen langer mee.

[Tonio]

Witte leds bestonden toch al? Deze waren dan wel leds met 3 leds er in die samen wit licht produceerden (rood+groen+blauwe led), maar wat is dan het speciale aan deze leds? Dat ze meer gelig licht uitzenden wat meer op gloailamplicht lijkt?

[EYE_EYE]

Je zegt het zegt al.
Rood-Groen en Blauw ledje bij elkaar.

Voor ons oog lijkt dat wit, maar inpricipe hoort puur 'natuurkundig' wit licht uit alle kleuren van de regenboog te bestaan.
Het voordeel van zo'n puur witte lichtbron is dat je er alle kleuren uit kunt filteren en dus kunt gebruiken, wat voor bepaalde experimenten en toepassingen uitermate handig is.

Een toepassing bijvoorbeeld is een multispectraal Hologram, zodat je nog meer frequenties kunt opslaan en dus Holografisch geheugen veel groter kunt maken.

Andere toepasing is een witte laser voor het gebruik in multichannel glasvezel kabels. zo kunnen ineens veel meer frequenties gevuld worden.

en zo kan ik nog wel even door gaan.

[Anoniem: 55563]

Puur natuurkundig gezien bestaan er geen kleuren. Daarvoor zullen we er de biochemie bij moeten halen. En aangezien het voor ons brein niets uitmaakt of wit licht uit de 3 primaire kleuren of uit alle kleuren van het zichtbaar spectrum bestaat, kunnen we prima stellen dat witte led's allang bestaan. Net zoals huidige CRT's prima in staat zijn wit licht te produceren.

[Janoz]

Voor ons oog maakt het misschien niet zo uit. Deze is inderdaad gevoelig voor 3 frequenties. Echter zijn ze niet exact gevoelig voor die frequenties, maar is er een soort gauss kromme. Wanneer er een frequentie in het oog valt die niet exact op die frequentie ligt worden meerdere kleuren gedeeltelijk gestimuleerd. In de hersenen wordt dit vervolgens terug gerekend.

Een CRT (en andere kleuren displays) maakt van dit gegeven gebruik en gaat exact die kleuren gedeeltelijk stimuleren om een kleur te vormen. Het beeldscherm doet dus eigenlijk al het werk dat het oog normaal doet.

MAAR

In de echte wereld weerkaatsen objecten complete spectra aan frequenties. Dit zijn niet enkel die drie frequenties waar het oog gevoelig voor is. Zou je hier op schijnen met een RGB led dan zullen deze objecten alleen die 3 specifieke frequenties reflecteren en niet alle tussenliggende. Stel dat een object nu niet exact die rode, groene of blauwe kleur heeft, dan wordt helemaal niks weerkaatst en is het object dus gewoon zwart. Dit is heel goed te zien door een schilderij te belichten met een normale lamp, en vervolgens met een RGB led.

[bbr]

Vooral die lazer is erg interessant

ineens worden de glasvezel kabel netwerken 3x zo snel.

[Roland684]

Als ik het goed begrijp, wordt blauw led-licht, middels een coating omgezte naar wit licht. net zoals een TL-balk middels een coating wit licht produceert. Daarmee heb je dan wel te maken met een difuse lichtbron en die mist de eigenschappen die je voor de toepassingen die jij noemt nodig hebt.
Of het licht moet de stof onder een heel specifieke hoek verlaten, maar ik maak het tegenovergestelde op uit het artikel.

[the_stickie]

Huidige witte leds geven een zeer onnatuurlijk ogend licht. Ze zijn dan ook niet bruikbaar als hoofdverlichting.
"Men" is al lang op zoek naar manieren om de kleur hiervan dichter bij die van een traditionele lamp te brengen. Schijnbaar is dat eindelijk (en bij toeval) gelukt.

[erikdenv]

Helemaal mee eens, ik had bij Conrad LED-spotjes besteld met witte LED's als vervanger voor Halogeen spotjes. Het ziet er heel ongezellig uit, veel te wit. Vlug de oude spotjes weer terug gestopt.

( Te koop 1 12 Volt en 1 230 volt spotje )

[_XipHiaS_]

Kun je er niet een filtertje voor plaatsen?

[golfdiesel]

Zijn die led aan te sluiten op een dimmer?

[erikdenv]

@golfdiesel:
Dat lijkt me een hele zinnige vraag. Nog niet geprobeerd eerlijk gezegd. Uiteindelijk wil je voor een LED alleen het amperage kunnen sturen en het voltage constant houden. Bij een gloeilamp gaat het amperage automagisch naar beneden als je het voltage verlaagt. Ik zal eens kijken of het kan.

[Femme]

Als je gezellig licht uit een led wilt krijgen dan moet je eens een combinatie van warmwitte (3300K) Luxeon leds en gele of oranjekleurige leds proberen. MR16 en GU10 Luxeon lampjes en inbouwspots zijn o.a. verkrijgbaar bij Led-shop24.de. De standaard koude witte leds zijn gewoon niet bruikbaar.

[MoZe]

Dat is alvast 1 probleem minder.

Wat voorlopig ook nog een groot probleem is, is dat je bij LED-verlichting de LEDs ook echt ziet, dus in plaats van 1 lichtbron, zie je bv. 12 kleine puntbronnetjes.
Prima geschikt als spot dus, maar als je een hele ruimte moet verlichten is LED verlichting te veel gebundeld. Hoewel er ondertussen lampen op de markt zijn die dit met half doorzichtig folie proberen te verhelpen, is voor dit probleem nog steeds geen afdoende oplossing, dus zal het imho nog wel even duren voor alle gloeilampen door LEDs zijn vervangen.

(en om nog even een misverstand uit de wereld te helpen: je kunt al lang LED verlichting kopen waar gewoon een E14 of E27 fitting aan zit, dus die elke gewone gloeilamp kan vervangen)

[LED-Maniak]

Je kan anders gewoon led spots en lampen kopen met één enkele luxeon of 3 luxeons die samen naar één lens gaan.

Daar zie je echt geen puntjes.


On-topic: mooi dat ze het nu hebben gevonden om ze wat minder "wit" te maken. Als het tenminste niet ten kosten van de lichtopbrengst gaat.

[Anoniem: 77046]

Ledspotjes zijn niet van nature gebundeld of zo, das puur om het tweede (na de kleur) grote probleem te maskeren: de lichtsterkte. Met de uitvinding van de powerled werden die spotjes mogelijk, maar ze geven nog steeds een fractie van ieder vergelijkbaar licht (halogeen, transluscent,...). Minder dan 10% van de lichtsterkte dan een vergelijkbaar halogeenlampje is niet leuk meer. Dit is echt een groot probleem wat ze nog steeds pure gadgets maakt of 'sfeerlicht' (ja het ziet er stoer uit). Het grappige is dat sommigen de reden voor die noodzakelijke bundeling niet door hebben en rijen van die spots op het plafond richten om te ontbundelen m.b.v. indirect licht. Dan houdt je dus bijna niks meer over.

Op dit moment zijn spaarlampen interessanter zowel als omgevingslicht en nu ook steeds meer als taak/accentlicht (spaarlampspotjes dus). Dat spaarlampen ongezond kantoorlicht geven is al een jaar of 10 urban legend, je kan ze in ieder kleurspectrum kopen, dus bijvoorbeeld daglicht maar dus ook 'kaarslicht'. De enige problemen met spaarlampen zijn opstartsnelheid, dimbaarheid en electrische schakelingen. En daar zijn ook oplossingen voor. LEDs zijn misschien de toekomst, maar laat dat eerst nog maar even verder uitontwikkelen.

[GoldenSample]

het probleem van witte leds was tot nu toe naast het onnatuurlijke witte licht dat het bundelen van de 'kleuren' licht een ingewikkeld en energie vretend proces is...