Microsoft is afgelopen woensdag begonnen met het verspreiden van de eerste bètaversie van de clientversie van Windows Vista, het besturingssysteem dat tot afgelopen vrijdag nog met de codenaam Windows Longhorn door het leven ging. Deze release is bedoeld voor een groep van enkele tienduizenden softwareontwikkelaars, hardwarefabrikanten, it-professionals en tweakers. Een groot deel van de veranderingen in deze Windows-versie ten opzichte van voorgaande releases is al langsgekomen op Tweakers.net, maar voor de volledigheid volgt een overzicht van de belangrijkste features van Windows Vista Beta 1.

Windows Vista Beta 1 - All Documents
Beveiliging
Windows Vista zal een groot aantal verbeteringen bevatten op het gebied van veiligheid. Een van de wijzigingen is de mogelijkheid voor administrators om gebruikers en programma's specifieker rechten toe te kennen. Om gebruikers met beperkte rechten in staat te stellen gemakkelijk taken uit te voeren die aan beheerders zijn toebedeeld, is de 'Uitvoeren als...'-functionaliteit uitgebreid. Als een gebruiker met beperkte rechten bepaalde zaken wil wijzigen in het configuratiescherm, kan hij kortstondig inloggen als beheerder; na uitvoering van de taak wordt de beheerderslogin weer afgesloten. Het voordeel hiervan is dat het niet langer noodzakelijk is om doorlopend ingelogd te zijn als beheerder, maar dat beheerdersfunctionaliteit op afroep toegevoegd kan worden.
Verder worden Windows-services voortaan gecontroleerd op abnormaal gedrag in het register of het bestandssysteem of op het netwerk. Dit is bedoeld om virussen, wormen en andere malware in een vroeg stadium op te merken. Daarnaast zijn zogenaamde 'advanced data protection'-technologieën ontwikkeld om te voorkomen dat opgeslagen data door ongeauthoriseerde gebruikers bekeken kan worden. Om dat te bereiken kan een complete partitie of schijf versleuteld worden zodat deze niet via andere besturingssystemen bekeken kan worden. Encryptiesleutels kunnen hardwarematig worden opgeslagen in Trusted Platform Model v1.2-chips.
Een andere nieuwe feature is de uitgebouwde firewall die nu zowel ingaand als uitgaand verkeer kan monitoren en filteren. Verder is Network Access Protection-technologie toegevoegd waardoor het voor computers en laptops onmogelijk wordt om aan te melden op een netwerk als er niet voldaan is aan bepaalde veiligheidscriteria. Daarnaast mag Internet Explorer 7 niet onvermeld blijven. Om gebruikers te beschermen tegen spoofing en phishing krijgt de adresbalk voortaan, net als in Firefox en Opera, een speciale kleur als een SSL-site bezocht wordt en kan het bijbehorende certificaat eenvoudig opgevraagd worden. Ook is het mogelijk gemaakt alle data in de cache, de geschiedenis, in cookies et cetera met een druk op de knop te verwijderen. Verder bevat IE7 nieuwe functies op het gebied van RSS en is de user interface gewijzigd met de toevoeging van tabs en een zoekbox. Outlook Express is uitgebreid met spamfilters.

Windows Vista Beta 1 - Control Panel
Deployment
Een van de features die het uitrollen van Windows Vista eenvoudiger moet maken is het Windows Imaging-formaat. In een image kunnen meerdere complete Windows Vista-installaties opgeslagen worden en vervolgens kunnen deze images uitgerold worden binnen het netwerk. In het image wordt van dubbele bestanden slechts één versie bewaard en het image wordt gecomprimeerd. Het voordeel hiervan is dat één image voldoende is voor alle Windows Vista-installaties binnen een organisatie. Verder is de Windows Pre-installation Environment uitgebreid en kunnen voortaan hardwareproblemen opgemerkt en opgelost worden voordat de daadwerkelijke installatie begint. Ten slotte is de Application Compatibility Toolkit toegevoegd om eventuele compatibiliteitsproblemen van software met Windows Vista voor installatie al te kunnen vaststellen.

Windows Vista Beta 1 - Pictures and Video
Beheersbaarheid
Om het beheer van Windows Vista-systemen verder te vereenvoudigen is ook het een en ander veranderd. Zo zullen meer taken geautomatiseerd kunnen worden en zal meer gebruikgemaakt worden van diagnostische software en van het automatisch oplossen van bekende problemen. Verder is technologie toegevoegd om het aantal reboots na het installeren van software te verminderen. De Task Scheduler is ook veranderd, zodat deze bepaalde taken kan uitvoeren op het moment dat een bepaalde gebeurtenis zich voordoet; op het moment dat een harde schijf te weinig vrije schijfruimte heeft kan bijvoorbeeld een melding verstuurd worden. Windows Vista biedt ook ondersteuning aan WS-Management, waardoor alle software die gebruikmaakt van deze specificatie via webservices beheerd kan worden. Tot slot is versie 3.0 van de Microsoft Management Console in Windows Vista aanwezig, met daarin de nodige aanpassingen op het gebied van user interface en technische mogelijkheden.

Windows Vista Beta 1 - Search Results
Prestatieveranderingen
Evenals bij vorige Windows-versies is ook met Windows Vista weer geprobeerd een beter presterend besturingssysteem neer te zetten. Of dat gelukt is, mag iedereen zelf bepalen. Microsoft heeft in ieder geval de volgende zaken gewijzigd: het opstarten is versneld en de slaapstand is veranderd. Door allerlei taken en achtergrondprocessen niet al tijdens het booten op te starten, maar vlak erna terwijl de gebruiker al bezig kan gaan, is de computer eerder klaar voor gebruik. De wijzigingen in de slaapstand komen erop neer dat de snelheid van het in- en uitschakelen van de stand-bymodus is gecombineerd met het lage energieverbruik van de hibernatefunctie. Ten slotte is er gewerkt aan het reactiever maken van verschillende vaak opgevraagde menu's, zoals het startmenu en contextmenu's.

Windows Vista Beta 1 - Start Menu and Search Results
Overige vernieuwingen, systeemeisen, Avalon en Indigo
Beta 1 is in een 32- en 64-bit versie verschenen. Na Beta 1 van Windows Vista zal in december van dit jaar nog een bètaversie verschijnen, te weten Beta 2. Die versie zal op het gebied van de user interface nog meer nieuwigheden bevatten, zoals Aero Glass dat nog niet in deze bèta zit, en zal daarnaast ook meer functies bevatten om informatie te organiseren en om met anderen in contact te komen. Een preview van al deze functionaliteit is al in Beta 1 beschikbaar. Dit betreft onder meer de virtuele mappen waarin bepaalde zoekopdrachten bewaard kunnen worden. Ook is in een aantal programma's, zoals Explorer, Internet Explorer en Outlook Express, een zoekbox toegevoegd waarmee snel naar documenten en informatie gezocht kan worden. In de huidige bètaversie zit verder een vernieuwd startmenu met de applicatiezoekfunctie. Een laatste nieuwe feature is de Sync Manager, een programma dat het synchroniseren met andere al dan niet draadloze apparatuur moet verbeteren.
Tegelijk met de bèta van de clientversie van Windows Vista is ook een eerste testversie vrijgegeven van de serverversie van Windows Longhorn, waarvan de introductie gepland staat voor een jaar na die van Windows Vista. De definitieve naam van deze Windows-servereditie is nog niet bekendgemaakt en deze gaat dus nog steeds onder de codenaam Windows Longhorn door het leven. Wat de precieze features van deze serverversie zijn, is niet bekend, maar deze zullen voor een deel overeenkomen met die van Windows Vista. De basis voor beide besturingssystemen is namelijk gelijk.
Verder zijn de definitieve namen van de Avalon- en Indigo-technologie gepresenteerd. Avalon zal voortaan door het leven gaan als Windows Presentation Foundation en Indigo is Windows Communication Foundation gedoopt. WinFS is niet aanwezig in deze bètaversie en zal ook niet in de officiële release van Windows Vista zitten. Wel zal deze extra software ongeveer rond de introductiedatum van Windows Vista te downloaden zijn. Tot slot de systeemeisen voor Windows Vista Beta 1: 512MB RAM, een DirectX 9.0-videokaart en een moderne Intel Pentium- of AMD Athlon-pc. Deze systeemeisen gelden voor de nu vrijgegeven bètaversie, naar verwachting zullen de eisen voor de definitieve release, die gepland staat voor eind 2006, lager zijn.

Windows Vista Beta 1 - Virtual FoldersVerschillende andere sites hebben reviews en screenshotgallery's online geplaatst: