Inleiding
De plank
Het AOpen AK79G Tube moederbord is gebaseerd op de populaire nVidia nForce2-chipset. De northbridge wordt actief gekoeld met behulp van een kleine 40mm-ventilator en tot mijn verrassing is er ook een heatsinkje geplakt op de southbridge. Aanwezig is één voet voor een socket A-processor en een drietal geheugengleuven. Aangezien het moederbord gebaseerd is op de nForce2-chipset is het mogelijk om een tweetal identieke reepjes geheugen te gebruiken in dual channel mode om zo de geheugenbandbreedte te verdubbelen.
Boven de koeler op de northbridge, onder de koeler op de southbridge
Zoals te zien is op de bovenste foto heeft het moederbord minder PCI-gleuven dan je zou verwachten op basis van het formaat van de plank. De reden hiervan is duidelijk, op de plaats van de drie ontbrekende PCI-sloten zit de buizenversterker die voor het geluid zorgt (meer hierover op de volgende pagina). Gelukkig zijn de nodige features al geïntegreerd in het moederbord zodat het gemis van deze PCI-sloten niet al te hard aankomt.
De aansluitingen aan de achterkant van het moederbord
Aan de achterkant van het moederbord vinden we de standaard legacy-aansluitingen zoals de PS/2- en printerpoorten. Verder zien we een VGA-aansluiting, vier USB 2.0-poorten, een ethernet-aansluiting en geluidsaansluitingen. De VGA-aansluiting wordt mogelijk gemaakt door de geïntegreerde GeForce4 MX in de chipset. Doordat de geïntegreerde GPU zijn bandbreedte moet delen met het systeemgeheugen zijn de prestaties niet bijzonder, maar voor mensen die alleen af en toe een spelletje willen spelen voldoet het prima. Als je een betere videokaart wilt hebben kan je de AGP 8x-gleuf op het moederbord gebruiken.
Hoewel het moederbord is uitgerust met een buizenversterker is het ook mogelijk om het onboard geluid via de traditionele manier te gebruiken. Daarnaast zijn de standaardaansluitingen onmisbaar als je in plaats van stereogeluid 5.1-geluid wilt weergeven. Naast bovengenoemde aansluitingen is het ook nog mogelijk om een tweetal FireWire-apparaten aan te sluiten via de meegeleverde FireWire-bracket. Het moederbord herbergt verder ook nog de mogelijkheid om twee extra USB 2.0-poorten, een COM-poort of een TV-out aan te sluiten, maar de hiervoor benodigde kabels worden niet meegeleverd.
De BIOS-batterij tussen de ATA-aansluitingen
Wat betreft harde schijf-aansluitingen is het moederbord weinig bijzonders. Aanwezig zijn twee ATA133-poorten en een floppydrive-aansluiting. Serial ATA en/of RAID-mogelijkheden ontbreken. De laatste noemenswaardige feature gaat schuil onder de naam Die-hard BIOS II. Dit betekent dat er twee sockets op het moederbord aanwezig zijn waarin een BIOS-chip past. Wanneer de gegevens op één chip corrupt raken door bijvoorbeeld een virus of een mislukte BIOS flash kan er gemakkelijk met behulp van een jumper overgeschakeld worden naar de andere BIOS-chip. Een minpuntje is dat een tweede BIOS-chip standaard niet meegeleverd word.
Het Die-hard BIOS II
TubeSound
De belangrijkste feature van het moederbord is zonder twijfel de buizenversterker. Je zult je wellicht afvragen waarom er in hemelsnaam een buizenversterker gebruikt wordt terwijl men al tientallen jaren versterkers kan maken op basis van transistoren. Het idee hierachter is dat vacuümbuizen een warmer geluid weten te produceren. Hoewel zelfs relatief simpele transistorversterkers meetbaar een nauwkeurige geluidsreproductie hebben dan de beste buizenversterker zijn er desondanks mensen die de voorkeur geven aan een buizenversterker.
De reden hiervan is dat sommige mensen bepaalde vervormingen niet verkeerd vinden klinken. Vacuümbuizen produceren voornamelijk even harmonischen terwijl transistorversterkers oneven harmonischen produceren. De meeste mensen vinden even harmonischen, dat zijn trillingen die een veelvoud zijn van het origineel, niet vervelend klinken terwijl oneven harmonischen wel slecht klinken. Ook wanneer een versterker op volle toeren werkt is het verschil tussen beide types duidelijk hoorbaar, een transistorversterker gaat namelijk clippen terwijl een vacuümbuis dit niet doet.
De versterker die AOpen op het moederbord heeft geïntegreerd is redelijk simpel. Er wordt gebruik gemaakt van één enkele vacuümbuis waarmee één stereosignaal versterkt kan worden. Verder zijn er in de buurt van de buis enkele flinke condensatoren te vinden. De grote condensatoren en andere componenten zijn nodig omdat de vacuümbuis ruim 100V nodig heeft om te werken. De buis kan dan ook flink heet worden tijdens gebruik en het wordt ook niet aangeraden om deze aan te raken wanneer de computer net aan heeft gestaan. Het is echter niet zo dat de buis de rest van de kast flink opwarmt, de warmteafgifte is beperkt tot enkele watts.
Mede doordat de buis flink warm wordt is de levensduur beperkt. Volgens de handleiding kan de vacuümbuis 5000 à 6000 uur werken alvorens hij aan vervangen toe is wat bij acht uur gebruik per dag overeenkomt met circa twee jaar. De buis kan simpel vervangen worden door deze uit de socket te trekken. Een andere reden om de buis te vervangen is als je graag een ander geluidsklank wilt hebben, elk model vacuümbuis klinkt namelijk net iets anders.
Naast het produceren van geluid is het geheel ook uitermate geschikt om de binnenkant van je kast mee op te leuken. AOpen heeft namelijk een achttal blauwe LED'jes rondom de vacuümbuis geplaatst waardoor het geheel er leuk uitziet in het donker:
Niet alleen de LED'jes geven licht, maar de buis zelf gloeit ook een beetje
BIOS & software
Niet alleen op het hardwarevlak bezit het moederbord de nodige functionaliteit, maar ook op softwaregebied zijn er de nodige toeters en bellen aanwezig. Naast de standaardopties die elk moederbord kent biedt het moederbord de mogelijkheid om de geheugentimings, voltages en de kloksnelheden aan te passen. De FSB kan van 100MHz tot 200MHz ingesteld worden met stapjes van 1MHz en onafhankelijk hiervan kan de AGP-kloksnelheid ingesteld worden. De geheugenkloksnelheid moet worden ingesteld als een percentage van de FSB. Er zijn dertien mogelijkheden beschikbaar die variëren van 50 procent tot 200 procent.
Een maximale FSB-snelheid van 200MHz zal voor de fanatieke overklokkers onder ons niet genoeg zijn, zeker omdat de eerste Athlon-processors die standaard een 200MHz FSB hebben sinds kort verkrijgbaar zijn. Hierbij moet wel opgemerkt worden dat het moederbord officieel ontworpen is voor processors met een maximale FSB van 333MHz.
Wat betreft de voltage instelling zijn er geen klachten. Op de processor kan maximaal 1,85V gezet worden en ook de DDR, AGP en chipset voltages kunnen in vier stapjes verhoogd worden tot respectievelijk 2,7V, 1,65V en 1,7V. Een bijzondere instelling is de voltage-instelling van de vacuümbuis. Om de mate van versterking te bepalen kan er gekozen worden om hier 125, 155 of 170V op te zetten.
Een andere leuke feature is de mogelijkheid om de snelheden van twee ventilatoren te regelen. Er kan gekozen worden om de ventilatorsnelheid te laten variëren op basis van de temperatuur of er kan een vaste snelheid gekozen worden. Zoals te zien is op het bovenstaande scherm maakt het BIOS onderscheid tussen twee verschillende situaties, één wanneer er geen besturingssysteem actief is en één wanneer dat wel het geval is. Dit is niet alleen handig voor tijdens het opstarten, maar ook wanneer je gebruik wilt maken van Jukebox player.
In het BIOS is namelijk een simpel programma'tje geïntegreerd waarmee het mogelijk is om audio-cd's af te spelen. Wellicht een nuttige feature wanneer je de buizenversterker ook wilt gebruiken om audio via de stereoset af te spelen zonder de computer echt aan te zetten. Voor het afspelen van muziek is weinig processorkracht nodig en is het niet nodig om de ventilator op volle toeren te laten draaien wat de productie van ongewenst geluid uiteraard terugbrengt.
Wanneer het besturingsysteem actief is kunnen de ventilatorsnelheden geregeld worden via het door AOpen programma SilentTek. Dit programma kent aanzienlijk meer opties dan de BIOS-variant. Zo is het onder andere mogelijk om voor elke ventilator zes temperatuurniveau's in te stellen en een daarbij behorende ventilator snelheid:
Geluidskwaliteit
Om de geluidskwaliteit van het moederbord te testen hebben we niet vertrouwd op subjectieve tests, maar op het programma RMAA om verschillende objectieve metingen te doen. RMAA speelt enkele testsignalen af, neemt deze weer op en vergelijkt beiden om zo onder andere eigenschappen als de frequentierespons te bepalen. Een zwakke schakel in dit geheel is het feit dat je niet alleen de uitgang test, maar gelijktijdig ook de ingang. Om het negatieve effect van een slechte audio-ingang te minimaliseren hebben we gebruik gemaakt van de line-in van een Soundblaster Live! om het signaal op te nemen.
Zoals bovenstaande grafiek laat zien is de frequentierespons goed, maar niet zo perfect als die van bijvoorbeeld de Soundblaster Audigy 2 Platinum eX. Aan het begin van het spectrum en het eind van het spectrum zakt de signaalsterkte flink in. De schommelingen rond de 5KHz zijn geen probleem aangezien het menselijke oor niet gevoeliger is dan 1dB en afwijkingen van +/- 0,5dB dus niet hoorbaar zijn.
 |
 | | Vacuümbuis | Standaard-uitgang | |
|
| ruisniveau | | -75,9 dBA | | -74,2 dBA | |
|
| dynamisch bereik | | 74,9 dBA | | 75,1 dBA | |
|
| harmonische vervormingen | | 0,207% | | 0,209% | |
|
Op het gebied van ruisniveau, dynamisch bereik en harmonische vervormingen zien we wederom weinig verschillen tussen beide uitgangen op het moederbord. De resultaten van de vacuümbuis zijn iets beter dan die van de standaard audio-uitgang waardoor ik vermoed dat de bottleneck niet bij de versterking ligt. Het is mogelijk dat dit veroorzaakt wordt door de line-in van de Soundblaster Live!, maar persoonlijk geloof ik dat de boosdoener de door AOpen gebruikte Realtek-chip is. Wanneer je naar de frequentierespons kijkt wanneer niet de line-in van de Soundblaster wordt gebruikt, maar de line-in van de onboard-oplossing blijkt dat deze dezelfde vorm houdt. Alleen de afwijkingen zijn iets groter geworden:
Prestaties
Conclusie
De grote vraag is op welke doelgroep AOpen zich richt met dit moederbord. AOpen zegt te mikken op gamefanaten en muziekliefhebbers. Ik verwacht echter dat weinig gamefanaten geïnteresseerd zijn in een moederbord dat alleen stereogeluid via de vacuümbuizen kan weergeven en geen 4.1- of 5.1-geluid. Een ander minpunt is dat de gebruikte Realtek AC'97 audio codec geen geavanceerde (3d)-geluidseffecten ondersteunt. Tel hierbij op dat het moederbord drie PCI-sloten 'mist', er geen Serial ATA of RAID aanwezig is en het prijskaartje waarschijnlijk relatief hoog zal zijn en het is duidelijk dat dit niet het ideale gamersmoederbord is .
Voor muziekliefhebbers is het moederbord wellicht een betere keus. Voor het luisteren van muziek heb je aan een stereogeluidssignaal genoeg, maar als je bijvoorbeeld ook dvd's met surround-geluid wilt bekijken kan je wederom beter verder zoeken naar een ander moederbord. Als je het luisteren van muziek via de pc belangrijk vindt, in het bezit bent van goede speakers, en gelooft in het zogenaamde warmere geluid dat wordt geproduceerd door vacuümbuizen is het moederbord een goede keuze.
Het moge duidelijk zijn dat dit een zeer select groepje mensen is, maar voor die groep heeft AOpen een aantrekkelijk moederbord met veel features en goede prestaties op de markt gezet.
Krap een jaar geleden introduceerde AOpen het eerste moederbord dat vacuümbuizen gebruikte voor het onboard-geluid. Sindsdien heeft AOpen verschillende moederborden geïntroduceerd met een buizenversterker, maar tot op heden niet voor het Athlon-platform. Met het AK79G Tube moederbord dat we vandaag onder de loep nemen is daar verandering in gekomen. Lees hier verder voor informatie over de features en de prestaties van dit moederbord.
SiSoft Sandra CPU en geheugen benchmarks
1231
1230:strip_icc():strip_exif()/u/3496/ford_power_klein.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/21088/dope_tweakers.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/849/ricci1.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/55093/UPpharoah.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/16838/usericon.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/78991/Image2.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/2919/kevlar_cone.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/335/vork.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/24323/esd1.gif?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/28955/leipie.gif?f=community){kind=small}