X.Org neemt mogelijk leidende positie van XFree86 over

The Register heeft een artikel gepubliceerd over de momenteel sterk veranderende situatie rondom X11 implementaties voor Unix-gebaseerde besturingssystemen. Aanleiding voor het artikel is de recentelijke vrijgave van een nieuwe X11-implementatie van X.Org. Deze nieuwe implementatie, genaamd X11R6.7 is gebaseerd op de XFree86-broncode die wordt onderhouden door het XFree86-project. Deze implementatie is tot nu toe het meest gebruikte Window System onder Linux, FreeBSD en andere Unix-derrivaten. Echter onlangs besloot dit project haar licentie te veranderen voor de nieuwe versie van XFree86, waarmee de licentie van dit project 'incompatible' werd met de GPL - de meest bekende open-source licentie.

X11R6.7 is gebaseerd op XFree86 4.4 release candidate 2, die nog onder de 'oude' licentie van het XFree86-project is uitgebracht. X11R6.7 is verder uitgebreid met allerlei patches en verbeteringen. De X.Org Foundation, welke onlangs is opgericht om het nieuwe project in goede banen te leiden, heeft verder aangekondigd dat dit jaar nog twee nieuwe versies zullen worden vrijgegeven. De afsplitsing van de XFree86-broncode is het gevolg van oplopende spanningen en ongenoegen over de voortgang en ontwikkeling van het XFree86-project. Veel ontwikkelaars en gebruikers van XFree86 waren van mening dat het ontwikkelproces van het XFree86-project niet voldoende 'open' en transparant was. Dit resulteerde in het ontbinden van het zogenaamde 'core-team' van het project rond de afgelopen jaarwisseling. Eerder in 2003 was er opschudding over het opstappen van een prominente ontwikkelaar aan het XFree86-project, Keith Packerd, die ook al klaagde over de organisatie. Na de recente licentie-verandering was het enkele bedrijven en ontwikkelaars schijnbaar teveel geworden waarna werd besloten tot de X.Org-fork.

De nieuwe X-server van X.Org is als het goed is volledig compatible met de implementatie van XFree86, waardoor ook eventuele binaire drivers van bijvoorbeeld ATi en nVidia zouden moeten werken. In het artikel van The Register wordt verder ook nog gesproken over een alternatieve implementatie van X11. De naam van dit Window System is niet helemaal duidelijk, maar er wordt meestal naar gerefereerd met de naam Freedesktop.org Xserver. Deze implementatie, waar door enkele prominente open-source programmeurs zoals Keith Packerd en Havoc Pennington aan wordt gewerkt, voorziet in een aantal flinke uitbreidingen en verbeteringen ten opzichte van de X.Org/XFree86-implementatie. Deze Freedesktop.org Xserver is echter nog vollop in ontwikkeling en daardoor niet stabiel. Ook zijn er weinig drivers voor videokaarten beschikbaar in deze implementatie. De resultaten tot nu toe zijn echter veel belovend, getuige de diverse screenshots van ontwikkelaars en gebruikers.

Onder andere het Fedora-project van Red Hat heeft aangekondigd het nieuwe X11R6.7 Window System te zullen gaan gebruiken in de komende nieuwe versie van de distributie. Daarnaast wordt het X.Org-project gesteund door IBM, HP en enkele prominente ontwikkelaars. De verwachting is dat de 'grote' distributies, waaronder Red Hat, Suse, Debian en Mandrake zullen overstappen op de nieuwe X.Org X-server. De nieuwe XFree86-versie wordt nog maar door weinig distributeurs uitgeleverd. Van de nieuwe versies van distributies die na de vrijgave van versie 4.4 van XFree86 zijn verschenen bevat alleen Slackware en Conectiva de nieuwe XFree86-server.

Reacties (31)

[slager]

Slackware heeft XFree86 4.4.0 alleen nog maar opgenomen in slackware-current. Dit is de development-versie van Slackware. Deze is dus nog niet aanwezig in een release van Slackware. In de huidig release, 9.1, bevind zich gewoon XFree86 4.3

Verder heeft Patrick Volkerding ook de X.org server in de slackware-current tree opgenomen, zie ook de changelog. Daarin is ook te lezen dat hij nog niet zeker is welke X server in een toekomstige release wordt.

Moraal van dit verhaal: Het is nog helemaal niet zeker dat Slackware bij XFree86 blijft.

[Parlor_Inventor]

Dropline GNOME 2.6 (GNOME distributie voor Slackware) vervangt XFree86 alvast met XOrg. Misschien dat dat een voorteken is voor Slackware 10.

[Theetjuh]

Dropline GNOME is een verhaal apart ... Pat laat zich ook niet van de wijs brengen wat Todd uitbrengt.

Pat gaat gewoon voor de stabiliteit en de zekerheid, en op dit moment is XFree86 4.4 dat gewoon ... X.org moet dat nog maar blijken.

Er zijn bij versie 2.6 van Dropline GNOME al aardig wat probleempjes in X.org naar boven gekomen, dus geheel stabiel is het nog niet.
Maar daar wordt natuurlijk wel aan gewerkt, tot dan .. verwacht ook nog geen Slackware 10 met alleen X.org

[Parlor_Inventor]

idd... ik heb hier probs met de muiscursors van XOrg. En er schijnen ook veel problemen te zijn met het bekijken van films in MPlayer.

[Verwijderd]

Het valt mee, hoor. Jullie hebben eigenlijk zo'n beetje de twee hoofdzakelijke bugs in de huidige X.Org-release aangegeven: Problemen met XKB (met de GNOME-problemen als gevolg) en instabiele XV-support.

En dat laatste ligt eigenlijk aan de closed-source ATI-drivers, want de meegeleverde open-source ATI-driver (die voor veel nieuwe kaarten helaas geen 3D-support biedt, maar in 2D als een speer werkt) doet het zonder problemen. Ook de XV-support is daarmee oerstabiel.

Aan de XKB-issue wordt op dit moment kennelijk druk gewerkt. Er schijnt vanwege dit probleem namelijk al een update voor libxklavier te zijn gereleased, maar ik heb hem nog niet in Gentoo zien verschijnen.

Daarnaast is het wachten op updates van ATI en NVIDIA, iets wat niet de verantwoordelijkheid is van X.Org.

Ik vind het trouwens een wonder dat de huidige closed-source ATI-drivers (die voor XFree86 3.3.0 waren gemaakt) het voor de rest probleemloos met X.Org doen, inclusief 3D.

Nee, voor zo'n rigoreuze stap (een project-fork) is het allemaal met opvallend weinig problemen gegaan. Dat belooft veel goeds voor de volgende release.

[blouweKip]

Beetje vreemd om bij dit artikel een plaatje te zetten van freedesktops xsever (wat dus een andere x-server is)

[Verwijderd]

Uiteraard bedoeld als voorproefje van de fantastische dingen die komen gaan.

@MpegErnie:

Dit project zal inderdaad hoogstwaarschijnlijk veel snellere ontwikkeling ondergaan dan het al jaren vastgeroeste XFree86-project, die al die tijd is geleid door een star, conservatief en bovendien elitair clubje.

Keith Packard (die eigenhandig verreweg de meeste innovaties bijdroeg aan XFree86) vloog eruit omdat hij kennelijk te ambitieus was. En de XFree86/Cygwin-developers waren ondanks hun uitstekende werk niet goed genoeg om CVS-toegang te krijgen, al stonden belangrijke patches van hen al maanden in de wachtrij, zonder dat er ook maar iets mee werd gedaan.

Iedereen ziet die licentiewijziging eigenlijk gewoonweg als de druppel die de emmer deed overlopen.

Nee, laat David Dawes en wat er over is gebleven van zijn exclusieve "jij hoort er lekker niet bij" clubje maar lekker in hun zandbak spelen, als zij het graag zo willen.

"Een frisse wind" is goed gezegd, gezien de veel openere en democratischere opbouw van X.org, de overweldigende en eensgezinde support ervan zowel vanuit de community als vanuit het bedrijfsleven en de getalenteerde en ervaren X Developers (ondermeer Jim Gettys en Keith Packard), die veel expertise en bovendien enthousiasme met zich meebrengen.

Dat alles bij elkaar belooft veel goeds voor de ontwikkeling van Linux en andere Unix-varianten op grafisch gebied.

Sterker nog: het is jammer dat deze fork niet veel eerder heeft plaatsgevonden. Ik ben ervan overtuigd dat we daarmee dan nu al veel verder waren geweest.

[Verwijderd]

Wat ik opmerkelijk vond is de vertaling naar het nederlands.

Het woord 'windows' wordt gewoon gebruikt en niemand valt erover. Als men het zou hebben vertaald met 'vensters' zou er wel commentaar zijn!

Conclusie: windows is een echt gewoon en algemeen nederlands woord. En een bepaalde rechter hier in nederland heeft echt een fout gemaakt door het als geldige en beschermde merknaam goed te keuren. De rechter had dezelfde redenering moeten volgen als de rechter in de VS.

Een quote uit de tekst:

De naam van dit Window System is niet helemaal duidelijk, maar er wordt meestal naar gerefereerd met de naam Freedesktop.org Xserver.

Ik heb wel een aantal ideeen voor de naam van dit Linux/unix Windows System

gewoon lekker kort:

"Lindows"

[blouweKip]

Tja, rechters in nederland lopen nu eenmaal behoorlijk ver achter als het gaat om kennis van niet-juridische zaken, die zijn al blij als ze weten wat "firewall" is

[seweso]

Ik ben eigenlijk wel onder de indruk van de gang van zaken. Was dit namelijk een closed-source programma met zo'n strekking dan zou door zulk mis-management heel veel mensen de dupe worden. Ik bedoel maar als ik closed-source een super-programma schrijf waar veel mensen gebruik van maken en ik stop er opeens mee of ik ga opeens voor de fun er heeeel veel geld voor vragen......

[Verwijderd]

Naast stabiliteit (deze natuurlijk voorop) is ook snelheid van belang. hoe zit het met de (snelheids) prestaties tussen de verschillende X-en??

[YaPP]

iets als XDirectFB kan je direct op je PDA gebruiken, daar wordt in veel Linux embedded devices ook gebruik van gemaakt.

XFree heeft alleen altijd het voordeel van goede hardware ondersteuning gehad.

Freedesktop.org's Xserver ziet er veel belovend uit, maar is nog vol in ontwikkeling. Door middel van 'off screen rendering' zijn ze in staat om vensters vloeiend transparent te laten tekenen. Je kan er OpenGL applicaties mee starten, en er een transparent venster boven zetten.. Als deze voorgestelde extensie geimplementeerd wordt, kunnen X.org servers ook zulke vensters transparent tonen. (ook over netwerken)

Andere implementaties zijn hier niet zo relevant denk ik (als Xsun, Xwin, e.d.)

Momenteel richt ik zelf mijn aandacht wel op X.org. Als het onwikkelprocess echt zo snel op gang komt als belooft wordt, hebben veel unix gebruikers over een jaar een desktop met features als in apple's quartz, en Microsofts Longhorn.

[HarmoniousVibe]

De vraag is hoelang XFree en X.org nog compatible blijven. Het lijkt me dat als ze echt een eigen weg op willen zowel qua development proces als qua software, ze op een gegeven moment toch echt de compatibiliteit met XFree zullen moeten verbreken. En dan is het nog maar afwachten wat nVidia en ATI doen.

[slager]

Zoals het er nu uit ziet gaat XFree86 een (redelijk snelle) dood tegemoet. Als zowel SUSE, Fedora en Mandrake namelijk X.org gaan gebruiken (en daar ziet het momenteel wel naar uit) is binnenkort zo'n 80% (ruwe schatting) van de linux-installaties voorzien van X.org.

Dit betekent dat X.org de nieuwe de-facto standaard voor X wordt, en dan zullen ATI en nVidia zich ook hierop richten. Compabiliteit met XFree86 is dan geen issue meer.

Bovendien hoeven ATI en nVidia ook geen nieuwe drivers te ontwikkelen, ze kunnen gewoon hun huidige drivers verder ontwikkelen aan de hand van de ontwikkelingen van X.org. Momenteel werken de binaire drivers namelijk gewoon voor X.org.

Dan zijn er nog wat zaken, zoals toenemende ontevredenheid over het ontwikkelingsmodel van XFree86 (wat tot de X.org fork geleid heeft) en het overstappen van enkele kopstukken van XFree86 naar X.org, die mij doen vermoeden dat binnen afzienbare tijd X.org de standaard is, en XFree86 weggekwijnd.

[YaPP]

De vraag is hoelang XFree en X.org nog compatible blijven.

ATI heeft aparte drivers voor XFree 4.1, 4.2, en 4.3. Dit wijst er alleen al op dat ze steeds meegingen met de nieuwe versies van XFree. Ditzelfde staat X.org te wachten als deze echt XFree gaat vervangen.

[machiel]

Ik heb gister de xorg versie geinstalleerd en eigenlijk merk ik geen verschil met XFree 4.3 (gelukkig maar). Het is dus zeker gelijk aan of beter dan XFree.

[YaPP]

de reacties die ik zo lees op de gentoo forums geven ook vooral positive berichten. Je profiteerd immers van de verbeteringen van XFree 4.4. (o.a.de snelheid) Veel veranderingen zijn er dus nog niet.

Binnenkort wil X.org wel flink gaan sleutelen aan hun 'wees'kindje, onder andere zal het 'modulair' modulair gemaakt worden, want erg ten goede komt als je niet alle functies nodig hebt. momenteel met je de complete Xserver installeren om een X-client te starten (die bijv. op een ander display tevoorschijn komt, dus is de server overbodig) Met het losmaken van de modulen hoef je dus dan alleen die specifieke module (XLib) compileren.

[Verwijderd]

Nog een voordeel is dat de ontwikkeling van de afzonderlijke modules volgens mij dan ook veel sneller verlopen, mits het project natuurlijk op een logische en gestructureerde manier wordt opgedeeld.

Het feit dat ze het build-proces alleen al onder handen namen scheelt al flink in het beheer van een dergelijk gigantisch project.

En, zoals meerdere malen al gezegd, is het dan veel makkelijker om in de toekomst van X Server te wisselen (als die nieuwe X Server met al die goodies wat meer volwassen is). De libs en zo kun je dan behouden, je wisselt alleen het relevante component om.

[SuperNull]

Of het trecht is of niet, dat sommige Linux distro's absoluut niets van de nieuwe XFree86 (BIJNA gpl) licentie willen hebben daargelaten;
Dit is een mooie demonstratie waarom Linux (en BSD) gebruikers nooit in een Microsoft-achtige monopolie deadlock kunnen geraken. XFree was iets dat iedere *nix gebruiker wel MOEST hebben om meer te kunnen dan text-based editing. Nu de mannen van XFree86 iets flikken wat volgens velen niet door de beugel kan, wordt het project gewoon geforked en paralel voortgezet door X.org. Dit kan alleen omdat X11 GPL is.
Hoe makkelijk en/of gebruiksvriendelijk software dat prive-eigendom ook is, open software bied, zo hier gedemonstreerd, op de lange duur onschatbare voordelen voor de consument.

edit:
oops, dit was bedoeld al een reactie op seweso

[YaPP]

X.Org neemt mogelijk leidende positie van XFree86 over

met andere woorden, het XFree projectteam neemt na 20 jaar eens een lekkere lange welverdiende vakantie

[Verwijderd]

En dan te bedenken dat XFree86 oorspronkelijk juist was begonnen als fork van het X Consortium (nu dus de X Foundation), ironisch genoeg om dezelfde reden: de X Server van het X Consortium werd onder een te gesloten licentie aangeboden.

Nu neemt X.org het weer over omdat nu juist XFree86 een te onredelijke licentie heeft.

Op een bepaalde manier zijn we uiteindelijk weer teruggegaan naar de oorsprong.

[soepkip]

zuigmarmot denkt met weemoed terug aan de tijd met de combinatie XFree86 en daimond kaartjes zoals de stealth 3d 2000, met gevaar om je monitor op te blazen

[Zarc.oh]

Hmm, heb vroeger welles gespeeld met een Diamond Stealth 3D 2000 Pro en X maar van explosiegevaar had ik nog nooit gehoord? Waar lag dat dan aan?

[soepkip]

Omdat daimond de specificaties van zijn kaarten niet wou vrijgeven moest je zelf redelijk low-level instellingen gaan specificeren, welke mischien buiten het bereik van je gloednieuwe kaart, en nog belangrijker in die tijd buiten de specificaties van je monitor lagen,

(zeker met een olivettie monitor die blijkbaar 1024*786 alleen interlaced kon weergeven, en als je dan je horizontale frequenties te hoog zette dan kwam er rook uit je monitor)

maar ja daar kwam je pas na het kopen van je mooie 2mb pci-kaart achter

daimond en open-source waren heel lang vijanden

[Verwijderd]

Diamond maakte zelf nooit videochips, slechts videokaarten gebaseerd op chipsets van anderen, meestal S3.

Meestal is dan ook niet de fabrikant van de kaart, maar de ontwikkelaar van de chipset te verwijten dat er geen specificaties beschikbaar zijn voor het schrijven van open-source drivers.

[Guru Evi]

Ik weet ook nog dat Windows 95 met die kaarten mijn beeldbuis opblies.

[Verwijderd]

Nou, als mijn hardware er eitherway toch aan gaat, dan maar liever onder Linux.

Aan de andere kant: als het onder Windows gebeurt, dan geeft men Linux ook niet de schuld.

[Bart B]

Ergens vindt ik het wel goed dat deze stap gezet KAN worden. Was de licentie van de oude XFree86 net iets anders geweest, dan was het onmogelijk voor X.org om op dit punt te beginnen.

Aan de andere kant zie ik ook wel een nadeel. Voor ATI en Nvidia kaarten is er een goede driversupport onder XFree86. Hoelang blijft dit nog zo? wanneer gaan ze ook drivers voor X.org uitbrengen (laat staan andere implementaties).

Over het algemeen is mijn menig positief. Blij dat de mogelijkheid van fork-en bestaat

[slager]

De nVidia- en ATI drivers werken momenteel gewoon onder X.org, omdat dit een fork is van XFree86 4.4RC2. Ik heb ook X.org draaien, met de nVidia drivers. Werkt hier probleemloos. Het is dus niet de vraag of ze drivers voor X.org uitbrengen, maar met welke tak (XFree of X.org) de mensen van ATI en nVidia meegaan.

[mpegernie]

Altijd lekker, ff een fris windje door een project, komt er weer wat leven in de brouwerij.

Ben erg benieuwd wat er van X11 zal gaan worden, met die voorgestelde composition manager krijgt het wat mij betreft een waardig plaatsje naatst Quartz (waar ik helemaal verliefd op ben )

[Nibble]

Nu blijkt maar weer hoe krachtig het model is.
Zodra ontwikkelaars het gevoel krijgen dat er op vrijheid en opeheid gekort wordt, beginnen ze gewoon een nieuwe fork.
Natuurlijk doet dit niet ten goede aan de uniformiteit, maar met de ondersteuning van bovengenoemde bedrijven en hoofdontwikkelaars, kun je op je klompen aanvoelen dat het XFree86 project een stille dood gaat sterven en dat op langere termijn X.Org de fakkel overneemt.
Conclusie is dus dat het veranderen van een licentie funest kan zijn voor een project als dit, mijn vraag is dan, waarom hebben ze dit in godsnaam gedaan