Patenten zijn er om jouw ideeën te beschermen tegen exploïtatie van anderen.
Daar waren ze origineel voor bedoeld ja: innovatie bevorderen door uitvinders de kans geven geld te verdienen aan hun uitvinding.
Daar worden patenten helaas al lang niet meer voor gebruikt; De manier waarop patenten tegenwoordig
misbruikt worden werkt innovatie juist tegen.
Patenten hebben doorgaans een looptijd van 20 jaar, en patent-rechtszaken zijn een kostbaar grapje. Het resultaat daarvan is dat grote bedrijven (letterlijk!) honderduizenden patenten verzamelen - vaak simpelweg door ze voor een prikje over te kopen. Met deze patenten kunnen ze andere bedrijven heel makkelijk in de juridische kosten jagen. Grote bedrijven onderling gebruiken dit niet, maar deze taktiek wordt vaak toegepast om kleine, jonge bedrijven (die geen geld hebben voor enorme rechtszaken) de markt uit te drukken. Dit ondermijnt concurrentie, en daarmee op lange termijn innovatie.
Stel je voor: Er zijn twee grote autobedrijven in een land. Bedrijf A bezit het patent op het wiel, en bedrijf B bezit het patent op de verbrandingsmotor. Bedrijf A en B hebben een verstandshouding dat ze elkaar niet aanklagen. De auto's zijn deurloos, want deuren zijn nog niet uitgevonden.
Nu komt iemand op het briljante idee om een auto van deuren te voorzien! Lekker warm in de winter, en het scheelt vuiligheid. Hij richt een bedrijfje op, bedrijf C, waarmee hij auto's wil gaan produceren. Hij vraagt bovendien patent aan op de deur.
Bedrijf A en B zien onmiddelijk dat ze een flinke hap van hun marktaandeel gaan verliezen aan bedrijf C. Beide bedrijven klagen bedrijf C dus aan voor patentbreuk (van het wiel en de verbrandingsmotor respectievelijk). Omdat bedrijf A en B veel geld hebben kunnen ze een dure, lange rechtszaak met veel advocaten beginnen. Het jonge bedrijf C is niet opgewassen tegen dat juridisch/financieel geweld en gaat al snel kopje onder.
Waar patenten bedoeld waren om uitvinders te beschermen tegen de grote evil bedrijven werden ze in dit scenario gebruikt om de gedeelde monopolie van twee bedrijven in stand te houden, ten koste van nieuwe bedrijven. Dit verhaaltje is niet zo fictief als je misschien wel zou hopen; dergelijke taktieken worden schrikbarend veel toegepast in bijvoorbeeld de harddisk markt.
Patenten worden ook voor de meest belachelijke zaken toegekend. Zaken die ronduit triviaal zijn voor iedereen die bekend is met de materie. Sommige van de patenten zijn iets van de strekking "lucht verplaatsen om personen koelte te verschaffen". Zo'n patent zou invloed hebben op ventilatoren, alle vormen van waaiers, blaasbalgen, etc. En dat terwijl iedere oetlul het principe kan bedenken.
Weet je wat bijvoorbeeld gepatenteerd is?
Het wiel. Een australische advocaat heeft patent aangevraagd op het wiel, om te laten zien hoe rot het patentsysteem is. Hij heeft het patent toegewezen gekregen.
Ken je die voortgangs-balkjes als je even moet wachen terwijl de software iets doet? Die zijn gepatenteerd. Als jij dus een programma schrijft met zo'n balkje erin, dan kan de patenthouder jou aanklagen. Zie
hier voor nog enkele belachelijke software patenten die al zijn toegekend.
De problemen met patenten die ik boven beschreef gaan over alle patenten, maar bij software patenten is het allemaal nog een graadje erger. Dit komt enerzijds vanwege de zeer gebrekkige informatica-kennis van de gemiddelde patent-ambtenaar, en anderszijds omdat patenten van oorsprong alleen voor fysieke goederen bedoeld waren.
Fysieke goederen moeten altijd geproduceerd worden, wat geld kost. Voor fysieke goederen bestaat dus altijd een verkoopsprijs, welke door patenten simpelweg hoger wordt. Software daarentegen is totaal anders; het hoeft maar éénmaal geproduceerd te worden, waarna kosteloos nieuwe kopieën gemaakt kunnen worden. Daarnaast kan door vele verschillende individuen - waar dan ook ter wereld - aan dezelfde software ontwikkeld worden. Software heeft daarom - in tegenstelling tot fysieke goederen - de mogelijkheid om een gemeengoed te zijn (Free software is een goed voorbeeld hiervan). Patenten van de fysieke wereld op software toepassen creëert een scheve verhouding in het voordeel van commercie.
Het lijkt me dus stug dat iets als de hyperlink of on-click shopping patenteerbaar is, ze zijn immers allemaal al eerder uitgevoerd.
Dat is de naiviteit die veel mensen er helaas op nahouden ja. De bittere werkelijkheid is echter dat zowel de hyperlink als one-click shopping gepatenteerd zijn.
Over Amazon's one-click shopping patent.
Patent 5,960,41
Over British Telecoms hyperlink patent
Patent 4,873,662
In het artikel staat ook een aanwijzing van waar het allemaal weer om te doen is:
Eind juni werd de stemming over het voorstel uitgesteld na een storm van kritiek, maar nu wordt de wet desondanks in stemming gebracht.
Ondanks een strom van kritiek van heel veel individuen en kleine bedrijven gaat er nu toch over de wet gestemd worden. Alleen maar omdat de grote bedrijven met hun geld en hun lobbyisten het parlement beinvloeden. De individuen en kleine bedrijven worden (voor de zoveelste keer) onder de voet gelopen door de grote bedrijven.
En die waanzin moet ophouden. Daarom wordt er opgeroepen tot
dit protest. En ja, ik doe mee (alleen in de vorm van websites redirecten helaas, ik kan niet naar Brussel gaan).